You are currently viewing نقاشی سه بعدی – همه چیز درباره این هنر جذاب و شگفت انگیز

نقاشی سه بعدی چیست؟ در این مطلب سعی داریم در مورد تمام جوانب و موضوعات مرتبط با این هنر جذاب توضیح دهیم. از تاریخچه نقاشی سه بعدی تا آموزش‌های آن. از نکات مربوط به استفاده از این هنر تا معرفی هنرمندان فعال در حوزه نقاشی سه بعدی یا Anamorphic Painting.

نقاشی سه بعدی چیست؟

شاید تا کنون عکس‌های مختلفی را در سایت‌ها و یا شبکه‌های اجتماعی دیده باشید که یک تصویر بر روی زمین کشیده شده و به نظر می‌رسد دارای حجم است. مردم بخاطر جذابیتی که این تصاویر برایشان دارد در کنارش عکس می‌گیرند. لحظات شادی را برای خود ایجاد می‌کنند. همچنین عکس های آن را به دوستان و آشنایان خود نشان می‌دهند. این نقاشی ها به نقاشی های سه بعدی معروف شده‌اند.

البته نقاشی سه بعدی یک اسم غلط برای این هنر است که بین مردم عنوان می‌شود. نقاشی دگرگون شبه سه‌ بعدی عنوان دقیق و درست این تکنیک هنری است. اما به دلیل رایج شدن این عنوان ما هم از آن استفاده می‌کنیم.

نقاشی دگرگون چطور به وجود می‌آید؟

نقاشی سه‌ بعدی به صورت دگرگون شده بر روی سطح دو‌بعدی طراحی و اجرا می‌شود. لازمه دیدن این نوع نقاشی‌های دگرگون، پیدا کردن زاویه دید درست آن است. این نقاشی‌ها معمولاً در نگاه اول بی معنی و بی‌قواره هستند. اما از زاویه دید درست، تصویر سه بعدی را مشاهده خواهید کرد. بهترین راه برای دیدن این نقاشی‌ها، نگاه کردن از لنز دوربین است.

برای درک بهتر این موضوع به عکس‌های زیر دقت کنید. یکی از تصاویر نمایش نقاشی سه بعدی از زاویه درست است و دیگری همان نقاشی از زاویه دیگر.

نقاشی سه بعدی زیر یکی از آثار leon keer هنرمند هلندی است. او از پیشگامان این تکنیک به حساب می‌آید.

تاریخچه

نقاشی سه بعدی به یکباره به وجود نیامده است. بلکه حاصل سال‌ها تجربه و تکامل توسط هنرمندان مختلف است. تاریخچه نقاشی سه بعدی به دو بخش تقسیم می‌شود.

نقاشی دگرگون (Anamorphic Painting) و پیدایش آن، مرحله اول پیدایش نقاشی‌های ۳ بعدی امروزی است. زمانی که هنرمندانی یافتند که میتوانند تصاویر را به گونه ای دیگر اجرا کنند. به نحوی که در زاویه ای خاص به حالت عادی دیده شود.

مرحله دوم تکامل موضوع صحبت ما، مربوط به ارتباط سه بعدی نقاشی با محیط است. حالتی که در ان انگار یک تصویر سه بعدی شکل گرفته. این بخش دوم سیر پیدایش هنر سه بعدی است. در ادامه به توضیح تاریخچه این دو بخش می‌پردازیم.

نقاشی سه بعدی ادوارد ششم

پیدایش هنر نقاشی آنامورفیک

پیرو توضیح اول در مورد هنر سه بعدی و تاریخ پیدایش آن. هنر نقاشی سه بعدی و تاریخچه اش را به دو بخش تقسیم کردیم. عملا بخش اول یعنی طراحی دگرگون سرفصل کلی تری است. یعنی هنر سه بعدی در دل آن و بخش کوچکی از آن است.

طراحی دگرگون؛ مقدمه پیدایش این هنر جذاب

تاریخچه‌‌ی این نوع طراحی به دوره رنسانس برمی‌گردد. به این نقاشی‌های کشیده و شاید بی‌قواره طراحی آنامورفیک (anamorphic) می‌گویند. (البته اصطلاح واریخت سازی هم برای طراحی آنامورفیک استفاده می‌شود. ولی از آن دسته کلمه‌های کمتر کاربردی است. ولی عبارت طراحی دگرگون اولین بار در فارسی توسط صالح سخندان، هنرمند این حوزه در ایران معرفی شده). آرتیست‌ها در آن دوره در تلاش بودند که پرسوکتیو (Perspective) را به صورت دقیق بشناسند. این آرتیست‌ها می‌خواستند آن چیزی را که چشم از زاویه خاص می‌بیند در صفحه‌ی متفاوتی تصویر کنند.

عکس پایین از آثار صالح سخندان است که به صورت دیجیتال طراحی و چاپ شده است.

نتیجه این تلاش به وجود آمدن نقاشی‌های خاصی بود که حالت کشیده‌ای داشت. تاریخچه این تکنیک هنری را می‌توان در کتاب Anamorphic Art به همراه مثال های متعدد ببینید.

نقاشی های سه بعدی چگونه شکل گرفتند؟

دوره دوم مربوط به قرن بیست میلادی است. البته بیشترین پیشرفت و تکامل طراحی سه بعدی و نقاشی دگرگون بعد از دهه نود اتفاق افتاده است. نقاشی سه‌بعدی با فضاسازی سه بعدی، دنیای متفاوتی دارد. تولد این هنر از نقاشی‌های خیابانی شروع شد.از زمانی که آرتیست‌ها‌ی خیابانی برای جمع کردن اعانه به عنوان یک منبع درآمد، در خیابان‌ها نقاشی می‌کردند.

این نقاشی‌ها بیشتر با پاستل گچی اجرا می‌شد. استفاده از پاستل گچی در نقاشی‌های خیابانی از همان دوره رایج شد. همین هم به عنوان یک سنت کماکان رایج است. حتی امروزه هم تعداد زیادی از نقاشی های سه بعدی با پاستل روی زمین کشیده می‌شود. کار کردن با پاستل گچی برای هنرمندان بسیار راحت بود. بعد از اتمام نقاشی می‌توانستند آن را پاک کنند. به این ترتیب به سطح خیابان و سنگ‌فرش‌ها آسیبی نمی‌رسید.

زمان نقاشی‌ کردن آرتیست‌ها معمولا یک نصفه روز بود. مردمی که از آن محله گذر می‌کردند با این نقاشی‌ها وقت می‌گذراندند. همچنین مبلغی به عنوان اعانه و کمک به آرتیست پرداخت می‌کردند. این موضوع تا دوران معاصر ادامه داشت. تا زمانی که کمتر به این سبک از هنر خیابانی توجه ‌شد. و جای آن را فستیوال‌های نقاشی‌ خیابانی گرفت. ولی همچنان اجرای آثار به وسیله پاستل گچی انجام می‌شد. در این فستیوال‌ها آرتیست‌ها فرصت زیادی برای اجرای نقاشی خود نداشتند. شاید یکی دو روز تا فضای چند متری اثر خود را نقاشی کنند.

در سال ۱۹۹۵ برخی از آرتیست‌ها‌ی شاخص این حوزه شروع به آزمون و خطا در طراحی دگرگون کردند. آنها تلاش کردند ارتباطی میان نقاشی و سطح زمین پیدا کنند. آثاری که این هنرمندان روی سطح زمین می‌کشیدند، همان نقاشی‌هایی بود که با ابعاد کوچک‌تر روی بوم می‌کشیدند. اندازه بزرگ روی سطح زمین باعث می‌شد آثار به نظر فشرده و ناواضح دیده ‌شود. (منظور این است که وقتی یک تصویر را از پهلو نگاه می‌کنید، واضح نیست. به صورت فشرده دیده می‌شود.) از این جهت استفاده از تکنیک طراحی آنامورفیک یا دگرگون ایده‌ی بسیار هوشمندانه‌ای بود.

هنرمندان نقاشی خیابانی تلاش زیادی برای آزمون و خطای این موضوع کردند. رابطه بین زاویه دید، زمین و نقاشی کردن. این تلاش طی ده سال منجر به اولین نقاشی‌های سه بعدی که ما امروزه می‌شناسیم شد.

اولین نقاشی سه بعدی دنیا

اولین نمونه نقاشی دگرگون را میتوان در اثری از Hans Holbein مشاهده کرد. او در سال ۱۵۳۳ نقاشی عجیبی به نام The Ambassadors  کشید که در پایین آن قسمتی نامفهوم وجود داشت. این قسمت نامفهوم با مشاهده از زاویه ای بسیار پایین رمز گشایی می‌شد.

اما نقاشی دگرگون با فضا سازی سه بعدی یک باره به وجود نیامده است. پس نمی‌توان از هنرمند خاصی به عنوان خالق اولین نقاشی سه بعدی یاد کرد. اما از کورت وینر، نقاش هلندی به عنوان پیشگام این هنر نام می‌برند. او اولین نقاشی دگرگون خود را در اواخر دهه هشتاد میلادی کشیده است.

آرتیست‌های دیگری نیز به پیشرفت روز افزون این هنر کمک کرده اند و باعث ارتقأ هرچه بیشتر این هنر شده‌اند. معروفترین آنها که اکنون نیز مشغول به کار است جولین بیور است. به او لقب پیکاسوی پیاده‌روها را داده اند.

نقاشی سه بعدی جولین بیور
اثر Waste of Water – جولین بیور

جولین بیور (Julian Beever) آرتیست انگلیسی، نقش بسیار مهمی در معرفی این هنر داشت. او آثاری را اجرا کرد که مخاطب عادی با آنها بیشتر ارتباط برقرار میکرد. جولین ۳D Street Art را به مخاطبان بیشتری معرفی کرد.

هنرمندان دیگری نیز در پیشرفت این سبک نقش مهمی داشتند. مانفرد استدر ، جو هیل، لئون کی و تریسی لی استام برای پیشرفت این هنر تلاش بسیاری کردند. این آرتیست‌ها طی سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ کارهای فراوانی انجام دادند. این هنر به قدری محبوب شد که فستیوال های مخصوص پیدا کرد. در فستیوال‌های هنر خیابانی هم بخشی را به نقاشی های سه بعدی اختصاص دادند.

نقاشی سه بعدی یکی از تکنیک های خطای دید

طراحی دگرگون شبه سه بعدی یکی از تکنیک‌های رایج خطای دید است. هنری که در این حوزه بسیار مشهور و محبوب شده است. مردم این سبک را به نام نقاشی سه بعدی می‌شناسند. این تکنیک به علت آثار متنوع و وسعت زیادی که دارد نسبت به خطای دید شهرت بیشتری دارد. آرتیست‌های زیادی در این حوزه فعالیت می‌کنند. اما فراموش نکنید طراحی دگرگون با استفاده از خطای بصری یا توهم بصری بوجود می آید. میخواهد یک سطحی یا چند سطحی باشد. در هر صورت اینها حقه های خطای دید است.

نقاشی سه بعدی و کاربردهای متنوع آن

نقاشی سه بعدی در نگاه اول، بیشتر یک اثر بامزه و جالب برای عکس گرفتن و تفریح کردن است. این هدف بسیار خوبی است زیرا ساختن لحظه‌های لذت‌بخش برای مخاطب یکی از اهداف هنرمند است. ولی نقاشی سه بعدی کاربرد‌های دیگری در زمینه‌های مختلف نیز دارد.

طراحی دکوراسیون ،طراحی نمای ساختمان، طراحی داخلی، تبلیغات ، طراحی مجله و روزنامه، طراحی گرافیک و … از کاربرد‌های مختلف نقاشی سه بعدی است. نقاشی سه بعدی به دو صورت انجام می‌شود:

  • روش آنالوگ یا طراحی دستی که تمام روند با طراحی دستی انجام می‌شود . این روش کاربرد‌های خاص خودش را دارد.
  • روش دوم، روش طراحی دیجیتال. قابلیت چاپ در این روش باعث تنوع و کاربری بیشتر می‌شود.

تاثیر سایر تکنیک‌های خطای دید بر روی نقاشی سه بعدی

با استفاده از ترکیب تکنیک‌های خطای دید می‌توان آثار متنوعی را بوجود آورد. برای مثال هر کدام از آرتیست‌های نقاشی سه بعدی سبک خاصی دارند. این موضوع به سابقه هنری آنها قبل از واراد شدن به این حوزه بر می‌گردد. برخی از این نقاشان خیابانی بر روی سطح زمین نقاشی می‌کشیدند. آنها به تدریج وارد فضای تکنیک‌های خطای دید سه بعدی شدند. شروع به کشیدن نقاشی‌های دگرگون خطای دید بر روی زمین کردند مثل ادگارد مولر هنرمند آلمانی .

بعضی دیگر از این آرتیست‌ها کار گرافیتی انجام می‌دادند. همین باعث شد فضای جدیدی را در نقاشی سه بعدی بوجود بیاورند. مثل Odeith هنرمند پرتغالی. این هنرمندان هر کدام فضای خاصی را بوجود آوردند. هنرمندان دیگری نیز این سبک را با هنر‌های دیگر ترکیب کردند و هنر ترکیبی بوجود آوردند. مثلا صالح سخندان هنرمند ایرانی نقاشی دگرگون دیجیتال را با احجام ترکیب کرد.

در عکس پایین می‌توانید اثر سه‌ بعدی ترکیب شده با احجام را ببینید. نام این اثر ونیز، از آثار آرتیست ایرانی، صالح سخندان است. این اثر با تکنیک نقاشی سه بعدی دیجیتال طراحی و اجرا شده است. به صورت استیکر سه بعدی چاپ شده. در این اثر حجمی به شکل قایق ساخته است. این حجم با نقاشی سه بعدی ترکیب ‌شده و اثر را جذاب تر کرده است.

نقاشی سه بعدی در نگاه اول شبیه حقه شعبده‌بازی

نقاشی سه بعدی در نگاه اول بیشتر شبیه یک حقه شعبده‌بازی است.  وقتی در کنار این نو آثار عکس می‌گیرید همه چیز واقعی به نظر می‌رسد. انگار واقعا یک کوسه از زمین بیرون آمده. یا لبه یک آبشار ایستاده اید. این نوع آثار می‌تواند یک حقه باشد اما یک حقه بصری و خطای دید. در آثار نقاشی سه بعدی زاویه دید نقش مهمی دارد. زاویه دید باعث می‌شود یک تصویر دگرگون و بهم ریخته روی سطوح را، به صورت سه بعدی ببینیم. در این سبک هنری، نقاش کاری میکند که نقاشی اش را آنطور که او دوست دارد ببینید. آن را کشیده و به هم ریخته طراحی میکند، ولی شما‌ آن را درست و سه بعدی می‌بینید.

نقاشی سه‌بعدی چرا جذاب است؟

اولین دلیل جذابیت این آثار به تفاوتی است که با واقعیت دارد و عکسی که گرفته می‌شود. دلیل دیگر جذابیت نقاشی سه بعدی خرق عادت بودن آن است. یعنی چیزی متفاوت با واقعیتی که وجود دارد.

برای مثال شاید ما هیچ وقت نتوانیم بالای یک آبشار یا قله یک کوه بایستیم و عکس بگیریم. نمیتوانیم دهان یک کوسه را با دست بگیریم و عکس بیاندازیم . حتی شخصیت‌های کارتونی که با استفاده از نقاشی سه‌بعدی به دنیای واقعی می‌آیند. ما می‌توانیم در کنارشنان عکس و فیلم بگیریم.

اثر زیر از آثار tracy lee stum از آرتیست‌های قدیمی نقاشی سه‌ بعدی است.

 

اثر زیر از آثار صالح سخندان به روش نقاشی دگرگون شبه سه بعدی دیجیتال است.

 

عوامل تاثیر گذار در کیفیت نقاشی سه بعدی

کیفیت نقاشی سه‌بعدی مجموعه‌ای از متغیر‌های مختلف است. کیفیت و ارزشمند بودن نقاشی سه بعدی نیز مانند یک نقاشی دو بعدی به عوامل متعددی مرتبط است. نمیتوانیم بگوییم اگر رنگ‌ها خوب و شفاف باشند یک نقاشی عالی داریم. یا حتی نمیتوانیم بگوییم اگر تکنیک سه بعدی به درستی اجرا شده باشد یک نقاشی عالی می‌شود. باید همه چیز درست و خوب اجرا شوند.

محیط پیرامون. جنس سطحی که کار روی آن اجرا می‌شود. جنس رنگی که از آن برای اجرای اثر استفاده می‌شود. تکنیکی که آرتیست از آن برای اجرای اثر استفاده می‌کند. این موارد از موارد جانبی تاثیر گذار بر روی اجرای یک اثر سه‌بعدی است.

اما اصلی‌ترین عاملی که منجر به جذابیت یک اثر سه بعدی می‌شود چیست؟ جواب این سوال در طرح و ایده هنرمند نهفته است. هماهنگی ذهن طراح بافضای ۳ بعدی از اصلی‌ترین عوامل کیفیت این سبک آثار است. این هماهنگی باعث بوجود آمدن طرح‌ها و ایده‌های جذاب می‌شود. حالا اگر چنین طرحی متغیر‌های دیگر را داشته باشد تبدیل به یک اثر شاخص می‌شود.

اگر این عوامل رعایت نشود، اثر تبدیل به یک نقاشی معمولی، مثل هزاران اثر نقاشی سه بعدی دیگر در اینترنت می‌شود.

نقاشی سه‌بعدی بر روی چه نوع سطحی اجرا می‌شود؟

سطوحی که نقاشی ۳ بعدی روی آن اجرا می‌شود محدودیتی ندارد. این آثار را می‌توان روی تمامی سطوح اجرا کرد. ولی بیشتر این آثار را روی سطح زمین دیده‌ایم. بیشتر هنرمندان به علت خاص بودن سطح زمین، و زاویه‌ای که با بیننده دارد از سطح زمین استفاده می‌کنند. اجرا بر روی سطح زمین برای هنرمند راحت تر از اجرا روی چند سطح است. همچنین اثر اجرا شده روی سطح زمین شگفتی بیشتری برای مخاطب دارد. دلیل این شگفتی زاویه دید مایل نسبت به زمین است.

آثار سه بعدی بیشتر در خیابان‌ها دیده شده‌اند. بخشی از هنر خیابانی هستند. به این منظور به آن ۳D street art (هنر سه‌بعدی خیابانی) یا ۳D pavement art (هنر سه بعدی پیاده‌رو ها) می‌گویند.

هنرمندان در این سبک با استفاده از پاستل گچی طرح خود را روی سطح آسفالت یا سنگ‌فرش منتقل می‌کنند. پاستل گچی به دلیل ویژگی‌هایی که دارد برای این کار مناسب است. کاربری ساده، آسیب نرساندن به سطح زمین و پاک‌سازی ساده، از ویژگی‌های پاستل است. این موضوع باعث شده که از آن برای فستیوال‌ها و رویداد‌های گذرا استفاده ‌شود. این ویژگی بد نیست و برای خود یک سبک محسوب می‌شود.

اثر سه بعدی روی چند سطح!

نقاشی سه‌بعدی امکان اجرای هم‌زمان و پیوسته روی چند سطح را دارد. هنرمند می‌تواند از چند سطح پیوسته یا جداگانه استفاده کند. نقاشی را به نحوی پیاده کند که تمام این تکه های تصویر از زاویه خاص سه بعدی دیده شوند. آرتیست‌هایی که این سبک از نقاشی را اجرا می‌کنند کار بسیار دشواری را انجام می‌دهند.

نقاشی دگرگون روی چند سطح مختلف، به مراتب کار بیشتری نسبت به یک نقاشی یک سطحی دارد. نسبت به جابجایی بیننده و تغییر زاویه بسیار حساس‌تر است. همین موضوع باعث می‌شود زمان زیادی صرف طراحی اثر شود. از طرفی تکمیل کردن تصویر و کشیدن خطوط در امتداد هم در این سطوح کار بسیار دشواری است. این تکنیک آزمون و خطای زیادی برای هنرمند به همراه دارد. به همین خاطر معمولا از روش‌های ماندگارتری برای کشیدن این نقاشی‌ها استفاده می‌کنند. در این آثار از رنگ‌های آکرولیک که ماندگاری بیشتری دارند یا تثبیت کننده‌ها استفاده می‌شود.

نقاشی سه‌بعدی چند سطحی را می‌توان در آثار هنرمندان شاخصی مانند  SERGIO ODEITH، هنرمند پرتغالی مشاهده کرد. نقاشی‌هایی که معمولا روی دو یا چند سطح اجرا می‌شود و سایه‌های آن روی سطوح مختلف کشیده می‌شود.

نقاشی‌های زیر اثر اودئیت آرتیست پرتغالی است.

 

نقاشی سه‌بعدی بیشتر یک هنر است یا مکتب؟

نقاشی سه بعدی بیشتر از آن که یک هنر خاص یا مکتب باشد، یک تکنیک هنری خاص است. آرتیست‌ها در هر فضا و هر سبکی می‌توانند از این تکنیک برای تصویر سازی بهتر و خاص‌تر بهره ببرند. هنرمند می‌تواند ایده‌هایی که در نظر دارد را درون فضای سه بعدی پیاده کند. با این تکنیک خاص می‌توانند آثار شاخص‌تری خلق کنند.

بنا براین شاید بتوان نتیجه گرفت. یادگیری تکنیک‌های طراحی دگرگون میتواند برای همه مفید باشد. چه برای یک نقاش پرتره. چه برای برای یک طراح صنعتی. هر کسی که بخواهد ایده اش را به نمایش بگذارد میتواند از این تکنیک های سه بعدی استفاده کند.

کاربرد نقاشی سه بعدی در دیگر هنر‌ها

این سبک از نقاشی به عنوان یک هنر مستقل معرفی می‌شود. اما یک تکنیک بسیار کاربردی در سایر حوزه‌های هنری به حساب می‌آید. برای مثال از آن می‌توان برای طراحی بسته‌بندی یک محصول استفاده کرد. طرحی که توجه زیادی را در قفسه‌ها به خودش جلب می‌کند. یا از آن می‌توان در طراحی دکور داخلی یک آپارتمان استفاده کرد. طراحی دگرگون به تمام هنر‌های حوزه‌ی تجسمی که درون آن تجربه دیدن نقش مهمی دارد کمک بزرگی می‌کند.

البته اینطور نیست که فضای دگرگون سه‌بعدی به طور مستقیم در تمامی هنرها استفاده شود. بلکه خرده تکنیک‌های فضای سه‌بعدی یا فضای فکری تقریبا سه بعدی الهام بخش است. با استفاده از این تکنیک هنرمند می‌تواند در آثارش ساختار شکنی کند و از فضای رایج نقاشی‌های دو بعدی خارج شود.

معروف ترین هنرمندان فعال در زمینه نقاشی سه بعدی دنیا

هنرمندان نقاشی سه بعدی با استفاده از توهم بصری و تصاویر دگرگون فضای جالبی را برای مخاطب ایجاد می‌کنند. به همین دلیل این تکنیک، به «انتقال موضوع به شیوه‌ای جذاب به مخاطب» در سراسر جهان مشهور است.

در این حوزه هنرمندان بسیار زیادی فعالیت ‌می‌کنند. اما تعداد اندکی از این هنرمندان بسیار شاخص هستند. در ادامه تعدادی از این آرتیست‌ها را معرفی می‌کنیم.

لئون کی Leon Keer

لئون کی در سال ۱۹۸۰ در هلند متولد شد. او یکی از هنرمندان برجسته جهان در سبک هنر خیابانی است.‍ او در خیابان‌های بسیاری از نقاط جهان نقاشی کرده است. لئون علاوه بر استفاده از خطای بصری هنر خود را با استفاده از تکنولوزی‌های جدید مانند واقعیت افزوده ترکیب کرده است.

 

جولیان بیور Julian Beever

جولیان بیور در سال ۱۹۵۹ در انگلستان متولد شد. او در دهه نود تکنیک آنامورفیک را فرا گرفت و در سال ۲۰۰۰ وارد تجارت در این حرفه شد. جولیان کتابی با عنوان هنرمند گچ و سنگ‌فرش نوشته است که هم‌اکنون در چاپ سوم است.

 

مانفرد استادر Manfred Stader

مانفرد استادر در اوایل دهه ۱۹۸۰ وارد این حوزه هنری شد. او در سال ۱۹۸۵ توانست لقب استاد مادونارارو را در مسابقه نقاشی خیابانی  Grazie di Curtatone در ایتالیا کسب کند. مانفرد از پیشگامان نقاشی سه بعدی خیابانی است. وی برای ارتقاء و پیشرفت این سبک هنری تلاش بسیاری کرده است.

 

کورت وینر kurt Wenner

کورت وینر در سال ۱۹۵۸ در کالیفرنیا به دنیا آمد. او قبل از وارد شدن به این حوزه در سازمان ناسا با سمت تصویرگر فضایی مشغول به کار بود. او در سال ۱۹۸۹ ناسارا به مقصد ایتالیا ترک کرد تا عشق خود به هنر کلاسیک را دنبال کند. او اولین نقاش سه بعدی جهان معرفی می‌شود.

 

ادگار مولر Edgar Muller

ادگار مولر در سال ۱۹۶۸ در آلمان به دنیا آمد. او از کودکی به نقاشی کردن علاقه‌مند بود. از طبیعت روستایی که در آن زندگی می‌کرد نقاشی ‌می‌کشید. ادگارد از سال ۱۹۹۸ در سن ۱۶ سالگی در جشنواره‌های نقاشی خیابانی شرکت کرد. او در ۱۹ سالگی موفق شد با کشیدن کپی معروف (عیسی در امواس اثر کاراواجیو) در رقابت‌های جشنواره خیابانی به مقام اول دست یابد.

 

تریسی ‌لی استام Tracy lee Stum

تریسی لی استام هنرمند آمریکایی در زمان کودکی به محض اینکه توانست مداد در دستانش بگیرد شروع به کشیدن نقاشی کرد. او عاشق نقاشی دیواری بود و در سال ۱۹۹۸ نقاشی خیابانی را آغاز کرد. نقاشی‌های او به دلیل رنگی بودن در جهان مشهور‌ هستند. تریسلی در سال ۲۰۰۶ رکورد گینس را برای بزرگترین نقاشی خیابانی زد.

 

جو هیل  Joe Hill

جو هیل از هنرمندان پیشتاز این سبک است. بیش از یک دهه نقاشی‌های سه بعدی خیره‌ کننده‌ای در سراسر جهان کشیده است. او با همسرش مکس لوری به این کار مشغول بود. کمپانی تحت عنوان ۳D Joe and max را اداره می‌کردند. در سال ۲۰۱۰ مکس از سندرم مرگ ناگهانی در بزرگسالان (SADS) درگذشت.

 

ملانی استیمل Melanie Stimmell

ملانی استیمل در سال ۱۹۷۵ در لس انجلس به دنیا آمد. او از آرتیست‌های معروف نقاشی سه بعدی خیابانی است. نقاشی‌های ملانی بیشتر الهام گرفته از سبک رنسانس است.

 

ادواردو رلرو Eduardo Relero

ادآردو نقاش سه بعدی خیابانی اهل آرژانتین است. سبک نقاشی‌هایش بیشتر طنز انتقادی است. او علاوه بر نقاشی دگرگون خیابانی،نقاشی دیواری، پرتره، حکاکی و مجسمه سازی نیز انجام می‌دهد.

 

سرخیو اودایت  Sergio Odeith

اودایت در سال ۱۹۷۶ در پرتغال به دنیا آمده است. او از نقاشان سبک گرافیتی است. اولین تجربه نقاشی خیابانی او در سال ۱۹۸۰ در دیوار‌های مسیر قطار بود. او چند سالی است که سبک خود را تغییر داده است و بیشتر به نقاشی های سه بعدی از حیوانات روی آورده است.

 

صالح سخندان  Saleh Sokhandan

صالح سخندان در سال ۱۹۹۰ در ایران به دنیا آمد. او از سال ۲۰۱۱ با انجام یک پروژه تجاری فعالیت خود را رسما به عنوان آرتیست سه بعدی آغاز کرد. صالح به غیر از نقاشی سه بعدی بیشتر تکنیک‌های خطای دید را به کار می‌برد. او پیشگام نقاشی سه بعدی دیجیتال در دنیا است. در سال ۲۰۱۸ موفق به طراحی و ساخت موزه خطای دید و سه بعدی در تهران شد.

 

الکس ماکسی‌یو  Alex Maksiov

الکس ماکسی‌یو از هنرمندان اوکراینی پیشگام در نقاشی سه بعدی خیابانی است. او از سال ۲۰۱۰ فعالیت خود در این حوزه را آغاز کرد. در بسیاری از کشور‌ها نقاشی دیواری سه بعدی اجرا کرده است. و در این زمینه صاحب شهرت است.

 

 

رمکو ون شایک Remko van Schaik

رمکو هنرمند اهل هلند است و از نقاشان مستقل خیابانی است. او در زمینه هنرهای سه بعدی خیابانی و توهمات بصری تخصص دارد. رمکو بیش از ۲۵ سال درگیر نقاشی در سبک‌ها مختلف بوده و از سبکهای متنوعی برای ارائه آثارش استفاده می‌کند. او فارغ التحصیل در رشته دکوراسیون است اما علاقه‌اش به نقاشی سه بعدی باعث شد وارد این حوزه شود.

 

ویکتور اسپلشVictor Splash

ویکتور اسپلش جزو نقاشان دیواری سه‌ بعدی اهل روسیه است. او در پنج سال گذشته به طور جدی درگیر بررسی توهمات بصری سه بعدی بوده است. ویکتور در سال ۲۰۱۴ برنده جشنواره نقاشی سه بعدی در آلمان شد. ویکتور در حال حاضر به پروژه‌های نقاشی سه بعدی دیواری مشغول است. آثار نقاشی دیواری او در دنیا بسیار شاخص و معروف هستند.

 

آدری دل‌روسیو و کارلوس آلبرتو Adry del Rocio & Carlos Alberto

این زوج هنری اهل مکزیک بیشتر آثار خود را با هم طراحی و اجرا می‌کنند. آدری و آلبرتو از هنرمندان مستقل خیابانی هستند و نقاشی‌های دگرگون‌شان در دنیا معروف است.

 

 

ورا بوگاتی Vera Bugatti

ورا یکی از آرتیست‌های نقاشی سه بعدی اهل ایتالیا است. طراحی‌های او بیشتر فیگوراتیو و واقع گرایانه هستند. او در نمایشگاه های مختلف در سراسر جهان شرکت کرده است. وی در رویداد‌های نقاشی خیابانی جوایز بسیاری را بدست آورده است.

 

روبن پونسیا Roben Poncia

روبن پونسیا فعالیت خود در این حوزه را از سال ۱۹۹۶ آغاز کرد. او چند سال آغازین کار خود را در تئاتر و سینما سپری کرد. و برای فیلم‌ها و تئاتر‌ها نقاشی تبلیغاتی می‌کشید. سپس کارش را گسترش داد. او می‌گوید: این هنر یک چالش برای هنرمند است زیرا باید در زمان محدود و محیط باز خیابان آثار را خلق کند.

 

دستمزد نقاشان سه بعدی

صحبت درباره این این موضوع بسیار سخت است. چرا که به وجو آمدن یک اثر هنری مانند تولید کردن یک مداد نیست. یک اثر هنری به واسطه موضوعات مختلف ارزشمند می‌شود. سابقه فعالیت آرتیست و نمونه آثاری که خلق کرده. درجه اعتبار مشتریانی که داشته و صد البته کیفیت آثار او در دستمزد او تاثیرگذار است. دستمزد هنرمندان شاخص این حوزه بسیار متغیر است. هنرمندان این حوزه به دو سبک فعالیت می‌کنند.

فعالیت‌هایی که برای تبلیغات از آن استفاده می‌شود و تجاری هستند. یا فعالیت‌هایی که برای فستیوال‌ها و نمایشگاه‌ها انجام می‌شود.

‍فستیوال‌ها و نمایشگاهایی که به این هنرمندان پیشنهاد همکاری می‌دهند تمام هزینه‌های آنها را متقبل می‌شوند. خدماتی از قبیل کسب اعتبارهایی مانند دیده شدن در رسانه‌ها و جوایز نقدی که حدود پنج تا ده هزار دلار است.

در مورد پروژه‌های تجاری این عدد متغیر است. دستمزد هنرمند بستگی به سطح و میزان فعالیت و فاصله او تا مکان مورد نظر دارد. دستمزد هنرمندان پیشتاز در این حوزه مانند Leon Keer  ،Tracy Lee Stum ، Kurt Wenner ، Julian Beeveبرای هر پروژه متغیر بین ۱۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ دلار است.

چطور می‌شود نقاشی سه بعدی کشید؟

نقاشی سه بعدی یک اصطلاح است. اصطلاحی برای نقاشی دگرگون شبه سه بعدی. این موضوع را در قسمت تاریخچه نقاشی سه بعدی به صورت مفصل توضیح دادیم. این نقاشی ها واقعا سه بعدی نیستند. بلکه بخاطر طراحی خاص، سه بعدی به نظر می‌رسند. باید توجه داشته باشیم که این نقاشی‌ها فقط از یک زاویه به شکل حجم دار و سه بعدی دیده می‌شوند. بهترین تصویر خروجی که حالت سه بعدی دارد از دریچه دوربین است. می‌تواند دوربین موبایل و یا دوربین عکاسی باشد. در این حالت شما می‌توانید به طور دقیق آن تصویری که هنرمند سعی داشته نشان دهد، را ببینید.

هنر نقاشی ۳ بعدی مجموعه‌ای از توانمندی‌های مختلف است. این توانمندی‌ها در زمینه پیاده سازی ایده یا طرح مورد نظر در فضای پرسپکتیو است. یا به طور ساده‌تر توانایی پیاده کردن طرح دگرگون روی سطوح مختلف.

اصل تکنیک نقاشی سه‌بعدی شامل توانایی پیاده سازی طراحی دگرگون روی سطوح است. با استفاده از این تکنیک می‌توان طرح‌های مختلف را به صورت دگرگون روی سطوح منتقل کرد. اما در این تکنیک توانایی رنگ آمیزی و طراحی در فضای پرسپکتیوی کمک می‌کند که یک نقاشی ایده‌آل را داشته باشیم. ولی این موضوع باعث نمی‌شود کسانی که میخواهد وارد این حوزه شوند از این کار ناامید شوند. زیرا با استفاده از تکنیک‌های نقاشی سه‌بعدی که در ادامه به آن اشاره شده، می‌توانید ایده‌هایتان را به صورت سه‌بعدی اجرا کنید. نقاشی‌ سه بعدی راه‌کاری بسیار جذاب و جالب برای منتقل کردن محتوا به مخاطب است.

تکنیک‌های اجرای طراحی دگرگون

اجرای نقاشی سه‌بعدی تکنیک‌های مختلفی دارد. هر آرتیستی به علت تجربه‌ای که در نقاشی دارد روش خاص خود را برای اجرای نقاشی سه بعدی استفاده می‌کند. با برسی‌های انجام شده متوجه شدیم که تکنیک‌های اجرای این نوع آثار در آرتیست‌های مختلف به ۳ یا ۴ تکنیک ثابت محدود می‌شود. هر کدام از آرتیست‌ها روش خاص خودشان را در آثار پیاده می‌کنند.

البته همه چیز تکنیک پیاده کردن طرح نیست. توانایی های طراحی، ایده پردازی طراحی و رنگ‌آمیزی‌، بسیار مهم هستند. تمامی تکنیک‌های نقاشی‌‌ سه بعدی در نهایت تبدیل می‌شوند به یک تصویر دگرگون که از قوائد هندسی پیروی می‌کند. در نتیجه خروجی همه تکنیک‌ها یکسان است. آن چیزی که باعث شاخص شدن اثر می‌شود، ایده هنرمند برای اجرا، سبک هنری و اجرای دقیق تکنیک طراحی دگرگون روی سطح است.

با بررسی که انجام دادیم متوجه شدیم که بیشتر آرتیست‌ها از روش چشمی و شابلون استفاده می‌کنند. با استفاده از دریچه دوربین نقاشی خودشان را مدام چک می‌کنند که از طرح اصلی پیروی کرده باشند. یا اینکه از شابلون استفاده می‌کنند. یعنی اول طرح را به صورت دگرگون شده در ابعاد کوچک طراحی می‌کنند و سپس روی زمین اجرا می‌کنند. سطحی که روی آن کار می‌کنند در نود درصد موارد یک سطح صاف است. یا روی دیوار یا روی زمین. آرتیست‌های بسیار محدودی توانایی اجرای نقاشی سه بعدی روی چند سطح را دارند.

در مجموع تکنیک‌های پیاده کردن نقاشی سه بعدی را به ۵ روش می‌توان تقسیم کرد.

۱- روش چشمی

در روش چشمی هنرمند نقاشی خود را از زاویه دید دائما رصد می‌کند. او با این کار بررسی می‌کند طرح‌اش در محدوده درست اجرا شود. اگر ابزار کافی برای این کار نداشته باشد خودش با رفتن به زاویه دید، این کار را می‌کند. او برای بررسی این موضوع باید دائما در حال رفت و آمد از محل دید به محل نقاشی باشد. استفاده از دوربین و مانیتور این روش را بسیار ساده می‌کند. به کمک دوربین و مانیتور  می‌تواند در هر نقطه‌ای که هست صفحه‌ای که نقاشی می‌کند را ببیند. این کار به او کمک می‌کند حالت سه‌ بعدی که می‌خواهد، را در اثرش بوجود آورد. این روش در نقاشی‌های کوچک بسیار ساده و مناسب تر است. نقاشی های سه بعدی روی بوم یا کاغذ را به راحتی میتوان با این روش پیاده کرد. برای یادگیری این روش دوره آموزشی ویدیویی ای در وبسایت آقای خطای دید وجود دارد. این دوره آموزشی رایگان است و می‌توانید روش چشمی را در ابعاد کوچک یاد بگیرید.

۲- روش سایه اجسام یا تابش

در این تکنیک هنرمند ابتدا طرح خود را در حالت درست طراحی می‌کند. یعنی همان تصویری که می‌خواهد در نهایت دیده شود. سپس طرح خود را روی سطح مورد نظر نگاشت می‌کند. به عبارت ساده تر یعنی ساده تصویر را روی سطح مورد نظر می‌اندازد. در این تکنیک می‌توان از اسلاید پروژکتور استفاده کرد. این روش، تکنیک قدیمی‌تری است که در آن تصویر را روی ورق شفاف پیاده می‌کنند. سپس با استفاده از سایه آن طرح را روی سطح مورد نظر خود منتقل می‌کنند. البته ابزارهای مدرن‌تر مانند ویدیو پرژکتور برای تاباندن تصویر روی سطح کار را راحت تر می‌کند. دقت کنید ساده بودن به این معنی نیست که حتماً حالت سه بعدی هم به همین سادگی به وجود می‌آید. لازم است یادآوری کنیم که یک نقاشی سه بعدی مجموعه‌ای از ایده و تکنیک‌های مختلف اجرا است.

۳- روش هندسی

روش هندسی روش نسبتا دقیقی است. در این روش هنرمند می‌تواند بدون شابلون یا تاباندن تصویر، کار طراحی را شروع کند. البته که باید نتیجه طراحی را دائماً بررسی کند. در روش هندسی بیشتر می‌توان اشکال اصلی را، خطوط و زاویه‌ها را پیاده کرد. هنرمندان از این تکنیک بیشتر در شروع کار استفاده می‌کنند. یعنی خطوط اصلی را و اشکال اساسی را روی سطح پیاده می‌کنند. در ادامه نیز جزئیات را با استفاده از روش چشمی و تجربه خود طراحی می‌کنند. تکنیک هندسی گرچه قواعد مخصوصی دارد. ولی بیشتر هنرمندان این رشته بنا بر تجربه خود این تکنیک را یاد می‌گیرند. یعنی بعد از آزمون و خطا ها در روش چشمی یا شابلون کردن در میابند که همگرایی خطوط در نقاشی به چه شکلی است. نقاط گریز چه فرقی با نقاشی دو بعدی دارند. در نهایت با فهم تفاوت های نقاشی سه بعدی و دو بعدی، به یک سری از اصول برای خودشان می‌رسند.

۴- روش الگو کردن یا شابلون

در روش الگو کردن مانند اجرای نقاشی‌های پرتره از عکس‌های ابعاد کوچک استفاده می‌شود. در این روش هنرمند ابتدا از سطح مورد نظرش، از زاویه‌ای که می‌خواهد عکس می‌گیرد. سپس شروع به نقاشی کردن طرح در همان زاویه می‌کند. طرح خود را با استفاده از الگوهایی که به دست آورده بر روی صفحه شطرنجی آماده می‌کند.

برای مثال اگر سطح مورد نظرش زمین است روی سطح زمین را با استفاده از مربع‌های یک متری شطرنجی می‌کند. سپس طرحش را با استفاده از جانمایی در مربع ها روی سطح منتقل می‌کند.

مثلا هنرمند در حال نقاشی قسمتی از صورت خرس است. او نگاه می‌کند که چشم خرس در مربع سوم افقی و چهارم عمودی است. توجه می‌کند که چه قسمتی از آن مربع‌ را اشغال کرده است. با این روش میتوان طرح را به سطح شطرنجی منتقل کرد. حتی بدون نرم‌افزارهای گرافیکی نیز می‌توان این کار را انجام دارد. البته نرم افزاهای گرافیکی با قابلیت ‌های کشیده کردن تصویر یا بزرگنمایی زیاد کمک می‌کنند تا این مراحل ساده تر شود.

۵- روش الگوریتمی

در این روش هنرمند می‌تواند ابعاد و اندازه‌های مورد نظرش را با بالاترین دقت روی انواع سطوح پیاده کند. این روش دقیق‌ترین روشی است که با آن می‌توانید تکنیک طراحی دگرگون را در فضای شبه‌ سه ‌بعدی اجرا کنید. از کشیدن احجام ساده مانند مکعب و استوانه گرفته تا احجام پیچیده.

در این روش هر نقطه فضایی به یک نقطه در صفحه دو بعدی تبدیل می‌شود. این روش نخستین بار در سال ۲۰۱۴ توسط صالح سخندان معرفی شد. این تکنیک مجموعه از فرمول های ریاضی است که تابعی از نقطه دید و محل صفحات نقاشی هستند. در این فرمول ها هر نقطه در فضای سه بعدی تبدیل به یک مختصات در صفحه دو بعدی می‌شوند. مثلا طی این روش میتوان به سادگی طرح‌هایی را ابعاد دقیق مورد نظر پیاده کرد. مثلا می‌توان دقیقا یک مکعب یک متری را کشید. به نحوی که اگر یک جعبه یک متری در همان محل قرار دهیم هیچ تفاوتی از نظر بیننده در آنها وجود نداشته باشد.

لازم به ذکر است که این متن با همکاری صالح سخندان تدوین شده است. بسیاری از اطلاعاتی که در این متن جمع آوری شده برای اولین بار است که ارائه می‌شود. او تمام روش‌های اجرای نقاشی سه‌بعدی و تکنیک‌های مختلفی که آرتیست‌های جهان انجام داده‌اند را در آثار خود امتحان کرده‌ است. او تجربیات خود را در اختیار ما قرار داده تا بتوانیم این مطلب کامل درباره نقاشی سه بعدی را تالیف کنیم.

چگونه یک نقاشی سه بعدی می‌شود؟

در نقاشی‌های دو بعدی طرح‌ها از زاویه روبه‌رو قابل دیدن هستد. اگر زاویه دیگری نقاشی را ببینیم به صورت فشرده و نامفهوم دیده می‌شود. حال در نقاشی ۳ بعدی این قضیه برعکس است. ما از زاویه روبه‌رو و عادی تصویری کشیده و بهم ریخته می‌بینیم. ولی از زاویه خاص تعریف شده برای آن اثر تصویر سه بعدی و درست را می‌بینیم. بر همین مبنا که اصلی‌ترین هدف نقاشی ۳ بعدی است باید طرحی بکشیم که در زاویه‌ای خاص به صورت درست دیده شود. هر چقدر این زاویه یا محل دید غیر عادی تر باشد نقاشی جالب تر به نظر می‌آید. درباره زاویه دید غیر عادی در بخش پیدایش این هنر توضیح دادیم.

همانطور که گفتیم همه چیز این زاویه خاص دید و تکنیک های طراحی دگرگون نیست. نقاشی سه بعدی ترکیبی از دو نکته مهم است.

اولاً – نقاشی‌ای بکشیم که از زاویه خاص به صورت درست دیده شود. یعنی پیاده کردن دقیق تکنیک‌های طراحی دگرگون روی سطح

دوماً – نقاشی ارتباط سه‌بعدی با محیط پیرامون و صفحه‌ای که روی آن نقاشی می‌شود داشته باشد. یعنی اگر ما بر روی یک بوم مشغول نقاشی هستیم، طرح و نقاشی ما باید با فضای بوم ارتباط سه‌بعدی داشته باشد.

برای مثال یک در نظر بگیرید که می‌خواهید یک جعبه چوبی را نقاشی کنیم. نکته اول پیش از هر چیز دیگر، در نظر گرفتن زاویه دید است. سپس باید جعبه را در وضعیت و حالت درست طراحی کنیم. یعنی زاویه و پرسپکتیوی که اگر واقعا یک جعبه آنجا بود، به آن شکل دیده میشد. حالا اگر این طرح با تکنیک‌های دگرگون پیاده شود نتیجه خوبی خواهد داشت. یک جعبه چوبی که با سطح زمین همخوانی دارد و باور پذیر است.

برای یادگیری نقاشی‌سه‌بعدی باید چه‌کار کنیم؟

چندین بار اشاره کردیم که نقاشی سه بعدی مجموعه از تکنیک‌ها و هنرها است. از طراحی عادی گرفته تا رنگ گذاری. در نهایت یکی از روش‌ها یا تکنیک‌های پیاده سازی نقاشی سه بعدی است که کمک می‌کند طرح را روی سطح پیاده کنید.

بنابراین برای اینکه بتوانید یک نقاشی سه بعدی خوب بکشید باید ابتدا طراحی خود را قوی کنید. باید به اصول اولیه طراحی و نقاشی مسلط شوید. باید بتوانید آنچه در ذهن دارید را روی کاغذ بیارید و طراحی کنید. از طراحی فیگور تا طراحی نما و پرسپکتیو. همه این توانایی ها کمک می‌کند تا نقاشی بهتری بکشید.

البته همه اینها برای زمانی است که بخواهید یک نقاشی فوق العاده را بکشید. چرا که روش و تکنیک نقاشی های سه بعدی برای همه میتواند مفید باشد. از یک طراح محصول گرفته تا یک معلم. هر کسی که بخواهد ایده هایش را به روش جذاب تری نمایش دهد میتواند از این هنر استفاده کند.

بعد از تمام اینها برای شروع یادگیری نقاشی سه بعدی باید تمرین تجسم کنید. یعنی باید بتوانید هر جسمی را که در نظر دارید. هر جسمی که اطرافتان می‌بینید. بتوانید آن را در خیال خود تجسم کنید. باید بتوانید آن را به راحتی در ذهن خود بچرخانید و از همه زاویه‌ها ببینید. باید تمرین کنید که بهتر ببینید. قواعد فیزیک اجسام را درک کنید. اینکه چطور یک گلدان روی میز قرار میگیرد. وقتی از زاویه‌های مختلف به آن نگاه میکنید چه حالتی باعث طبیعی شدن آن می‌شود. در ادامه تمرین ها روش‌های اجرای هنر سه بعدی ابزار کار شما خواهد بود. ابزاری برای پیاده کردن آنچه در ذهن دارید بر روی صفحه. یعنی یادگیری تکنیک‌های اجرا که در بخش قبل توضیح دادیم.

ساده‌ترین روش اجرای هنر سه بعدی تکنیک یا روش چشمی است. این روش برای شروع کار بسیار عالی است. یادگیری این روش بسیار راحت و کارآمد است. آموزش این روش به صورت ویدیویی در وبسایت آقای خطای دید قرار گرفته. این دوره ویدیویی رایگان است. شما به سرعت با کلیات این تکنیک آشنا می‌شوید. حتی میتوانید نقاشی های خوبی با این آموزش بکشید. این شروع خوبی برای یادگیری نقاشی سه‌بعدی است. برای یادگیری سرفصل‌های دیگر و آموزش های پیشرفته می‌توانید به بخش دوره‌های آموزشی یا محصولات آموزشی در وبسایت مراجعه کنید.

مهارت‌های کاربردی در نقاشی سه‌بعدی

همان طور که در قبل به آن اشاره کردیم، همه چیز تکنیک نیست. باید کاملا فضای هنر سه بعدی را درک کنید. باید مهارت هایی داشته باشید. این مهارت‌ها شامل طراحی در فضای پرسپکتیویی، سایه زدن، رنگ گذاری و … است. برای این کار پیشنهاد می‌شود به آموزشگاها و اساتید مربوط مراجعه کنید و از آنها کمک بگیرید. با این مهارت‌ها می‌توانید طراح‌ها و ایده‌هایی که دارید را روی کاغذ بیاورید.

اصلی ترین روشی که برای کشیدن طراحی دگرگون به شما کمک می‌کند، طراحی در فضای پرسپکتیوی و سه بعدی است. یعنی شما بتوانید احجام و اشکال سه‌بعدی را در صفحه به صورت ۲بعدی طراحی کنید. بعد از این مراحل شما با یادگیری هر کدام از روش‌های طراحی دگرگون می‌توانید یک اثر شاخص و فوق‌العاده را اجرا کنید.

چه سنی برای یادگیری هنر سه بعدی مناسب است؟

یادگیری نقاشی ۳ بعدی مانند هر مهارت دیگری پیش زمینه‌هایی دارد. مانند نقاشی دو بعدی که شاید سخت باشد که به یک کودک چهار ساله آموزش داد. این هنر هم نیاز به مقدماتی دارد. حداقل سنی که برای شروع آموزش هنر سه بعدی توصیه میکنیم ۱۵ سال است. دلیل این موضوع توانایی تجسم و درک فضای سه بعدی است. کمتر دیده می‌شود که فردی کمتر از پانزده سال آمادگی پذیرش این آموزش ها را داشته باشد.

آموزش نقاشی سه بعدی در دانشگاه

متاسفانه در دانشگاه‌ها، در رشته‌های هنرهای تجسمی خبری از آموزش تکنیک‌های نقاشی سه بعدی نیست. البته سرفصل‌هایی مثل ترکیب‌بندی ، تصویرسازی، علم مناظر و مرایا که نکات مهم در حوزه نقاشی سه بعدی است تدریس می‌شود. اما به طور خاص هیچ سرفصل مشخصی مربوط به نقاشی سه‌بعدی در دانشگاه‌ها وجود ندارد. بنابراین اگر شما به دنبال تحصیلات آکادمیک در این حوزه هستید باید بگوییم که این امکان وجود ندارد. علاوه بر آن در زمان نگارش این مقاله آموزشگاهی نیز وجو ندارد که این تکنیک را آموزش دهد.

دلیل این موضوع نو بودن این تکنیک بخصوص در ایران است. عمر مفید این تکنیک نقاشی به کمتر از ۲۰ سال می‌رسد. پس روش آکادمیک در این تکنیک وجود ندارد. شما می‌توانید با استفاده از تحقیق در آثار هنرمندان این رشته نکات مختلفی را یاد بگیرید. همچنین استفاده از دوره‌های آموزشی هنرمندان مستقل که در کشورهای مختلف مشغول فعالیت هستند کمک زیادی به شما می‌کند. البته بعضی از این هنرمندان روش و تکنیک خود را به نمایش نمی‌گذارند. زیرا آنها روش‌های انحصاری خودشان است و کمتر علاقه مند هستند این روش‌ها را با بقیه به اشتراک بگذارند.

صالح سخندان از معدود هنرمندانی است که در جهان تکنیک‌های نقاشی دگرگون را آموزش می‌دهد. او روش‌ها‌ی خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارد. این آرتیست به تمامی تکنیک‌های خطای دید و نقاشی دگرگون سه بعدی مسلط است. او آموزش‌های مربوط به این هنر را به صورت رایگان و در قالب محصولات آموزشی در وبسایت خود قرار داده است. همچنین دوره‌های محدود آموزشی برگزار میکند. برای شرکت در این دوره‌ها میتوانید از طریق صفحه دوره های آموزشی پیش ثبت نام کنید.

نقاشی سه بعدی دیجیتال چیست؟

همان طور که در توضیحات قبل گفتیم نقاشی دگرگون شبه سه بعدی به  دو روش اجرا می‌شود. روش دیجیتال و روش دستی.

۱- روش دستی که معروف و رایج است. هنرمند کل نقاشی را با استفاده از پاستل گچی یا رنگ روی سطح مورد نظرش اجرا می‌کند.

۲- روش دیجیتال در آن هنرمند نقاشی خود را به صورت دیجیتال نقاشی و چاپ می‌کند. سپس روی سطحی خاص در محل مورد نظر می‌چسباند.

نقاشی‌های دیجیتال سه بعدی معمولا بر روی برچسب‌هایی مقاوم چاپ می‌شود و در محل مورد نظر چسبانده می‌شود. این نقاشی‌ها از نظر کیفیت و ماندگاری قابلیت‌های بیشتری نسبت به نقاشی‌های دستی دارند. زیرا زمان کافی برای اجرای این آثار در اختیار طراح قرار دارد. علاوه بر آن امکان اصلاح اشتباهات احتمالی برخلاف نقاشی دستی وجود دارد.

پوستر سه بعدی یا استیکر سه بعدی یا نقاشی دیجیتال؟!

این سبک آثار با نام های مختلفی معرفی شده اند. بیایید قبل از هر چیز یک تعریف کلی برای نقاشی ۳ بعدی داشته باشیم. نقاشی‌ای که زاویه دید مشخص دارد. یعنی از زاویه ای دیگر حالت سه بعدی ندارد. و تنها از همان زاویه به درستی دیده می‌شود. به چنین اثری می‌توانید بگویید نقاشی سه بعدی. میخواهد این اثر روی زمین باشد. یا اینکه روی دیوار یا حتی چند سطحی باشد.

البته در بخش‌های قبل درباره نام های رایج این هنر صحبت کردیم. در خلال متن قرار شد به خاطر مصطلح شدن همین عنوان نقاشی سه بعدی ما هم همین عنوان را استفاده کنیم. در مورد نقاشی دیجیتال سه بعدی هم چنین فضایی وجود دارد. با این تفاوت که به خاطر عمر بسیار کمترش هنوز عنوانی برای آن رایج نشده است.

بعضی به این آثار استیکر سه بعدی می‌گویند. عنوان هایی مانند پوستر سه بعدی هم برای آن استفاده می‌شود. ولی کلمه پوستر برای اثری که روی زمین نصب شده کمی بی معنی است. شاید عبارت چاپ سه بعدی هم بتوان برای این آثار استفاده کرد. البته این عنوان هم با پرینتر سه بعدی مشابه است. بهترین پیشنهاد ما برای این آثار نقاشی سه بعدی دیحیتال است.

کیفیت یک نقاشی دیجیتال سه‌بعدی

کیفیت استیکر سه بعدی یا نقاشی سه بعدی دیجیتال به نکات مختلفی بستگی دارد. اولین نکته که با نقاشی ۳ بعدی رایج مشترک است ایده طراحی است. همان چیزی که به عنوان مهم ترین نکته در کیفیت نقاشی ۳ بعدی معرفی کردیم. در یک اثر سه بعدی باید ارتباط معنایی بین سوژه و محیط پیرامونش وجود داشته باشد.تصویر نباید یک فضای بی ارتباط به محیط داشته باشد.

دومین نکته در کیفیت نقاشی‌های دیجیتال، بحث اجرای طراحی به صورت دیجیتال است. این بخش رابطه مستقیمی با توانایی طراح در پیاده‌سازی احجام، نورها و اشکال پیچیده در فضای پرسپکتیو دارد. این مرحله ممکن است در برخی موارد همراه با عکاسی استودیویی، مدلسازی سه‌بعدی، نقاشی دیجیتال و مونتاژ تصاویر باشد.

سومین مورد در کیفیت نقاشی دیجیتال سه‌بعدی به کیفیت چاپ مربوط است. این موضوع به معنی استفاده درست از متریال های موجود و دستگاه چاپ مناسب به همراه طیف رنگی فوق‌العاده است. آنچه در نقاشی در اختیار نقاش است امکان پیاده کردن رنگ‌های زنده و پر کنتراست است. این موضوع در چاپ بسیار تخصصی است و به راحتی عنوان «چاپ کردن» نمی‌شود به آن دست یافت.

وجود هر سه نکته، یعنی ایده طراحی، کیفیت اجرای دیجیتال و چاپ و خروجی با کیفیت، یک اثر خوب سه بعدی را به وجود می‌آورد. می‌تواند منجر به یک پوستر و استیکر‌ سه بعدی با کیفیت شود.

رمز ماندگاری اثر سه بعدی، نقاشی بهتر است یا چاپ؟

در اینجا باید به موضوع نقاشی سه‌بعدی به نحو دیگری نگاه کرد. موضوع طراحی یک اثر سه بعدی را باید از موضوع اجرای آن جدا کرد. با این کار بررسی عوامل تاثیرگزار و کاربرد نقاشی سه بعدی بسیار ساده می‌شود. چون طراحان نقاشی سه‌بعدی هم در ابتدا از اتود دستی برای نقاشی‌هایشان استفاده می‌کنند. با داشتن طرح قابل اجرا تصمیم می‌گیریم طرح را به صورت نقاشی روی سطح اجرا کنند یا به صورت چاپ شده. نوع متریال به کار رفته در چاپ تعیین کننده ماندگاری پوستر یا چاپ سه‌بعدی است. بیشتر نقاشی های سه بعدی روی زمین هستند، همین موضوع یعنی تردد و استهلاک بالا. پس متریال اجرا چه در نقاشی و چه در چاپ در ماندگاری تاثیر مستقیم دارد.

مثلا استفاده از پاستل گچی منجر به ماندگاری یک هفته‌ای در نقاش‌های سه‌بعدی می‌شود. در حالی که استفاده از رنگ‌های متنوع آلکیدی یا رنگ‌های ماشین به همراه پوشش‌های اپوکسی، ماندگاری چندین‌ ساله را به نقاشی‌های ۳ بعدی می‌دهد. از طرف دیگر متریال ‌های چاپ دیجیتال هم بسیار متنوع است. میتواند با پوشش‌های متنوعی که امروزه در دسترس است ماندگاری بسیار زیادی داشته باشد. اما نکته مهم در ماندگاری آثار دیجیتال متریال نیست. بلکه امکان اجرای مجدد سریع و ارزان اثر است. یعنی میتوان اثر را به راحتی دوباره چاپ و نصب کرد.

این موضوع باعث می‌شود با هزینه ای نه چندان زیاد بتوانیم نقاشی‌ دیجیتال ۳ ‌بعدی را مجدد چاپ کنیم. سپس روی سطح مورد نظر بچسبانیم. این به معنی نو شدن اثر بعد از مدتی است که چاپ قبلی کیفیت خود را از دست داده است. این درحالی است که ترمیم نقاشی‌های ۳ بعدی ممکن است با هزینه و دشواری زیادی رو به رو باشد.

تفاوت بستر اجرای نقاشی با چاپ سه بعدی

فضای مورد نیاز برای چاپ دیجیتال سه بعدی با نقاشی‌ خیابانی متفاوت است. ما میتوانیم تقریبا روی هر سطحی نقاشی را اجرا کنیم. ولی در چاپ محدودت هایی داریم. وقتی میخواهیم یک تصویر را در ابعاد بزرگ روی سطوح ناهموار پیاده کنیم نقاشی بسیار کارآمد است. نقاشی را میتوان روی نرده‌های ساختمان، روی دیوار آجری، روی زمین آسفالت و هرجای دیگری پیاده کرد.

اما در چاپ دو حالت وجود دارد. یا سطح زیرین کاملا صاف است یا نا هموار. اگر صاف باشد می‌توان تصویر چاپ شده را روی سطح چسباند. یعنی روی متریالی چاپ کرد که خودش پشت چسب دارد است. به این متریال استیکر می‌گویند که خودش تنوع زیادی از نظر نوع چسب و ماندگاری دارد. اگر سطح مورد نظر صاف نباشد تصویر روی سطح دیگری نصب می‌شود و در محل قرار می‌گیرد.

در اجرای نقاشی به شیوه دستی روی هر سطحی اتفاق ممکن است. گرچه این کار در کیفیت تصویر نهایی اثر گذار است، اما مشکل بزرگی به حساب نمی‌آید. البته امروزه با امکانات جدید و مدرن چاپ مانند چاپ مستقیم روی سطوح، این موضوع نیز قابل اجرا است.

کاربرد نقاشی سه بعدی دیجیتال

نقاشی‌های سه بعدی دستی به دلیل زمان اجرای زیاد (با جزئیات بسیار بالا) ، کارکرد مخصوص به خودشان را دارند. از این گونه از آثار بیشتر در فستیوال‌ها یا رویداد‌های تبلیغاتی استفاده می‌شود. اما نقاشی ۳ بعدی دیجیتال یا استیکر‌های سه‌بعدی امکان استفاده در اتفاقات یا کمپین‌های تبلیغاتی را دارند. زیرا می‌توان آنها را در تیراژ بالا چاپ کرد. حتی می‌توان در نسخه‌های مختلف، تغییرات و اصلاحات بوجود آورد. این ویژگی منحصر به فرد استیکر‌های سه بعدی باعث می‌شود که کارکرد آنها از نظر تبلیغاتی مورد توجه قرار گیرد.

فرق نقاشی دیجیتال سه بعدی با نقاشی سه بعدی دستی

همان طور که اشاره کردیم نقاشی دیجیتال سه بعدی در کامپیوتر به صورت دیجیتال طراحی می‌شود. این اصلی‌ترین فرق تکنیک نقاشی ۳ بعدی دیجیتال و دستی است. گرچه نقاشی‌های ۳ بعدی دستی که بر روی سطوح مختلف اجرا می‌شوند نیز ممکن است به صورت دیجیتال طراحی شوند. یعنی در هر دو صورت چاپ و نقاشی، ابتدا طرح به صورت دیجیتال طراحی می‌شود. این موضوع باعث می‌شود خروجی اثر قابل بررسی باشد. اما تفاوت مهم این دو تکنیک در نحوه‌ی بهره برداری از آنها است.

نقاشی ۳ بعدی دیجیتال را می‌توان با سرعت چاپ و نصب کرد. یعنی سهولت در بهره‌برداری. در تیراژ بالاتر و هزینه کمتر پیاده سازی کرد. یعنی تکثیر کم هزینه نسبت به نقاشی. کیفیت و جزئیات بیشتری می‌توان در آن ایجاد کرد. این موضوع دلیل مهمی برای استفاده از استیکر سه‌بعدی در تبلیغات محصول و تبلیغات عمومی است.

در نقاشی ۳ بعدی دستی زمان زیادی صرف نقاشی در محل می‌شود. نقاش در حین نقاشی می‌تواند با مخاطب در ارتباط باشد. این خود یکی از ویژگی های جالب نقاشی سه بعدی است. این باعث می‌شود مخاطب در حین نقاشی در محل حاضر باشد. سوال بپرسد و گفت و گو کند. به همین خاطر مناسب فستیوال‌ها و رویدادهای تبلیغاتی و فرهنگی است.

استیکر یا پوستر سه بعدی چه مزیتی نسبت به نقاشی دستی دارد؟

در مورد این موضوع در بخش قبل توضیحاتی ارائه شد. اما می‌توان تفاوت‌های چاپ سه بعدی با حالت اجرای نقاشی را در موارد زیر بیان کرد. این تفاوت ها به معنی برتری یکی از این روش ها بر دیگری نیست. بلکه به معنی تفاوت در کارکرد آنها است. به صورت خلاصه شاید بتوان گفت استفاده از چاپ در اثر سه بعدی روشی تجاری و اقتصادی‌تر نسبت به نقاشی است.

امکان تکرار اثر یا چاپ مجدد

این امکان باعث می‌شود بتوانیم اثر را با بیش از یک بار اجرا کنیم. البته این کار در نقاشی سه بعدی دستی نیز امکان پذیر است. اما این کار یعنی هنرمند باید اثر را از نو اجرا کند. این کار برابر است با هزینه بالا تر. اما در نقاشی سه بعدی دیجیتال به دلیل وجود فایل اثر، امکان چاپ مجدد امکان پذیر است. مزیت دیگر فایل دیجیتال چاپ روی متریال های مختلف است. تکنولوژی چاپ هر روز پیشرفت می‌کند. این قابلیت‌های جدید را به ارمغان می‌آورد. می‌توانیم روی سطوح بیشتری چاپ کنیم. حتی می‌توان از آن بر روی نمایشگرهای دیجیتال نیز استفاده کرد. یعنی به جای چاپ آن را روی سطح مورد نظر آن را نمایش دهیم. این قابلیت پیش زمینه یا اساس آثار پروجکشن مپینگ Projection Mapping است.

امکان سفارشی‌سازی

در زمان طراحی میتوان بخشی را به سفارشی سازی در تیراژ اختصاص داد. یعنی میتوان یک اثر تنها را با تغییر یک اسم در دفعات مختلف چاپ کرد. این قابلیت می‌تواند در کمپین‌های تبلیغاتی کارآمد باشد. یا حتی میتواند کاری کند که یک اثر سه بعدی در موقعیت یا زمان‌های مخلفت با تغییرات کوچک مجدد استفاده شود.

مشاهده اثر پیش از اجرا

در روش دیجیتال می‌توانیم اثر را پیش از چاپ به طور دقیق بررسی کنیم. به راحتی قبل از چاپ، اثر را در فضای مورد نظر با تمام جزییات مشاهده کنیم. این قابلیت بسیار مهمی است. یعنی می‌توانیم از نتیجه کار مطمئن شویم و جلوی اشتباهات احتمالی را بگیریم. حتی اگر اشتباهی هم وجود نداشته باشد، ممکن است طرح از نظر زیبایی با محیط هم‌خوانی نداشته باشد. این روش دیجیتال کمک میکند، نتیجه را قبل از اجرا ببینیم. اشکالات را رفع کنیم و با رضایت کامل کار را به مرحله اجرا برسانیم.

هزینه اقتصادی نقاشی ۳ بعدی دیجیتال

در نقاشی‌های دستی لازم است که هنرمند زمان بسیار زیادی را صرف اجرای طراح در محل مورد نظر کند. این زمان زیاد مساوی است با هزینه بالای استقرار هنرمند در محل و اجرای نقاشی بر روی سطح مورد نظر. در نوع دیجیتال، زمانی که باید صرف نقاشی در محیط شود، جایش را به نصب پوستر و استیکر در آن مکان می‌دهد. بنابراین طراح زمان خود را در دفتر کار خود صرف طراحی دیجیتال اثر می‌کند. علاوه بر این امکان چاپ مجدد اثر بسیار مقرون به صرفه است. زیرا هزینه اجرای آن بسیار اقتصادی‌تر از زمانی است که لازم به اجرای کامل نقاشی باشد.

همچنین قابلیت ارسال چاپ یا حتی چاپ در منطقه مورد نظر یک امکان فوق العاده است. این قابلیت اجاره می‌دهد در دورترین کشورها و مناطق نیز بتوان از اثر سه بعدی استفاده کرد. هنرمند در دفتر خود طراحی را انجام می‌دهد. سپس با تایید سفارش دهنده اثر چاپ می‌شود. حالا میتواند تنها خود اثر به محل مورد نظر ارسال شود. چرا که اثر می‌تواند توسط یک مجری بومی نصب و بهره‌برداری شود. یا حتی می‌تواند با ارسال فایل چاپی، عملیات چاپ نیز در محل مورد نظر انجام شود.

البته برخی از هنرمندان نقاش، از روشی استفاده می‌کنند که بتوان اثر را جا‌به‌جا کرد. آنها اثر خود را روی سطحی مانند پارچه بوم اجرا می‌کنند. با این روش می‌توانند اثر خود را در محل‌های جدید به نمایش بگذارند.

کیفیت نقاشی بیشتر است یا چاپ سه بعدی؟

کیفیت یک اثر سه بعدی چه به صورت دستی، چه به صورت دیجیتال رابطه مستقیم به نوع طراحی و کیفیت اجرای اثر دارد. بنا براین موضوع کیفیت در این آثار را باید از دو نظر بررسی کرد. اولا کیفیت اجرای هنرمند که تاثیر مستقیم در خروجی اثر دارد. این موضوع مستقل از نوع تکنیک طراحی به معنی طراحی دیجیتال یا نقاشی است. مشخصه دوم، کیفیت خروجی کار یا امکان اجرای با کیفیت است. به این معنا که حداکثر کیفیت قابل اجرا در کدام یک از روش‌ها بیشتر است. جواب این سوال را به راحتی می‌توان پاسخ داد.  طراحی پر جزئیات به صورت دیجیتال و کیفیت بالای چاپ به مراتب جزئیات بیشتری نسبت به اجرای دستی دارد. یعنی اجرای یک نقاشی سه بعدی و یک استیکر سه بعدی با جزئیات مساوی در یک زمان مشخص امکان‌پذیر نیست. یک نقاشی سه بعدی با جزییات زیاد ممکن است ماه‌ها زمان ببرد چرا که نقاش مجبور اجرای جزئیات بیشمار در زمان اجرای نقاشی است. در صورتی که در طراحی دیجیتال این اتفاق با استفاده از ابزارهای موجود در زمان بسیار کمتر انجام می‌شود. و با تکنیک چاپ در سرعت بسیار بالا قابل چاپ است.

هنرمندان نقاشی دیجیتال سه بعدی

هنرمندان نقاشی سه بعدی قبل از اینکه وارد این سبک شوند نقاشانی بودند که به صورت دو بعدی کار می‌کردند. این هنرمندان به خاطر تبحر در زمینه رنگ‌گذاری و اجرای آثار وقتی وارد این حوزه شدند بسیار موفق بودند. ایده‌ و سبک این هنرمندان در آثارشان بسیار مشهود است. همین موضوع در میان هنرمندان شاخص منجر به خلق آثار بسیار جذاب و خاص شده است. هنرمندان این حوزه را می‌توانید در بخش معرفی نقاشان ۳ بعدی دنبال کنید.

همان طور که گفتیم این هنرمندان در زمینه نقاشی‌های دو بعدی فعالیت می‌کردند. پس از آشنایی و علاقه به این تکنیک وارد فضای نقاشی سه بعدی شدند. به این دلیل تعداد کمی از این آرتیست‌ها توانایی اجرای نقاشی به صورت دیجیتال را دارند. شاید هم این روش دیجیتال را فاقد ارزش هنری می‌دانند. بنابراین وارد این حوزه‌ نمی‌شوند.

برخی از هنرمندان این حوزه با یک همکار یا استودیوی طراحی مشارکت می‌کنند. مانند Tracy Lee Stum که برخی از آثارش را به صورت دیجیتال طراحی کرده. از طرف دیگر طراحان دیجیتال نیز کمتر به طراحی دیجیتال علاقه نشان داده‌اند. کمتر دیده شده است که طراحان دیجیتال وارد فضای طراحی آثار دیجیتال شده باشند. در نهایت هنرمندانی که به صورت تخصصی طراحی نقاشی دیجیتال سه بعدی را انجام می‌دهند بسیار معدود است.

نقاشی سه بعدی و کاربرد آن در تبلیغات

یکی از کاربرد‌های مهم این تکنیک استفاده از آن در تبلیغات است. این کار مناسب تبلیغات محیطی، دیجیتال مارکتینگ، رویدادهای تبلیغاتی، کمپین‌ها و پروموشن‌های معرفی محصول است. استفاده از پدیده‌های نو ظهور و جذاب یکی از کارهایی است که در تبلیغات برای همراه کردن پیام استفاده می‌شود.

اما چطور از این تکنیک در تبلیغات استفاده می‌شود؟ نقاشی ۳ بعدی به طرز شگفت انگیزی یک محتوای جذاب است. هر نقاشی ۳ بعدی و عکس‌هایی که با آن گرفته می‌شود، به علت عجیب بودن و جذاب بودن بهانه‌ای برای صحبت کردن و انتقال پیام است. مخاطبان با این نقاشی‌ها عکس می‌گیرند و آن را در صفحات مجازی خود به اشتراک می‌گذارند. این کار باعث می‌شود اصل پیام به راحتی به افراد بسیار زیادی منتقل شود.

بنابراین می‌توان گفت این تکنیک بیشتر با هدف تولید محتوا جذاب در تبلیغات استفاده می‌شود. این تکنیک ممکن است در یک رویداد اتفاق بیافتد و به دلیل جذابیت باعث تجمع مردم شود. ولی در این اتفاق تعداد محدودی از مخاطبین توانایی بازدید و عکاسی از این نقاشی‌ها را دارند. نکته‌ای که این تکنیک را در تبلیغات ارزشمند می‌کند، استفاده هوشمندانه از محتوای تولید شده یعنی فیلم‌ها وعکس‌های آن اثر است.

برای مثال برند لوازم تحریر جیوتو در یک رویداد تبلیغاتی و مسابقه از این تکنیک استفاده کرد. محصولات لوازم تحریر جیوتو برند دوم شرکت فیلا در ایتالیا است. این محصول اواخر سال ۲۰۱۳ وارد بازار ایران شد. شرکت نماینده این محصولات در ایران با توجه به مشتریانی که می‌توانست داشته باشد به دنبال تبلیغات هوشمندانه‌ای بود. در کنار این موضوع با مشکل محدودیت بوجه‌ی تبلیغاتی مواجه بود. او یکی از ایده‌های مرتبط با نقاشی ۳ بعدی را انتخاب کرد. این ایده‌ی تبلیغاتی توسط صالح سخندان در سال ۲۰۱۴ به اجرا در‌ آمد. به همین منظور با استفاده از نقاشی سه بعدی یک رویداد نه چندان بزرگ طراحی شد. این رویداد با تمام متغیر‌های مرتبط با حوزه روابط عمومی و تبلیغات شبکه‌های اجتماعی بود.

این رویداد تبلیغاتی طی مدت یک هفته در مرکز خربد پالادیوم تهران برگزار شد. بیش از پنج هزار نفر از نقاشی جیوتو بازدید کردند. و در این رویداد بیش از هزار محتوا توسط مخاطبین در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. این محتواها با یک عامل انگیزشی که برگزاری یک مسابقه عکاسی بود هدفمند شدند. جایزه مسابقه این رویداد سفر به ایتالیا بود. بازدیدکنندگان با انتشار عکس‌های خود در صفحات مجازی با هشتک و فالو کردن صفحه جیوتو در این مسابقه شرکت کردند. در کنار اینگونه تولید محتوا و انتشار آن در شبکه‌های اجتماعی چند کمپین کوچک دیگر هم فعالیت می‌کردند. با استفاده از این کمپین‌های کوچک روابط عمومی طی مدت یک ماه محتوای زیاد و ارزشمندی خلق شد. در اینترنت، شبکه‌های مجازی، روزنامه‌ها و مجلات خبر این رویداد دست به دست شد. همین موضوع باعث افزایش آگاهی نسبت به حضور این برند در ایران شد.

گرچه هزینه‌ی این اتفاق برای شرکت جیوتو از کمپین‌های تبلیغاتی دیگری که به آنها پیشنهاد شده بود، بسیار کمتر بود. اما بازخورد فوق‌العاده‌ای برای آنها داشت. کارهای دیگری که می‌توانستند انجام دهند استفاده از روش‌های متداول تبلیغات محیطی بود. روش‌هایی مانند استفاده از بیلبورد‌های تبلیغاتی، لمپست‌ها، تبلیغات نقطه‌ای در پاساژ‌ها و محل‌های دیگر. گرچه این روز‌ها میزان بازدید این رسانه‌ها افزایش یافته اما اثربخشی و نفو‌ذ آنها به شدت در حال کاهش است. زیرا امروزه شهر‌ها پر شده اند از مدیوم‌های متفاوت در اندازه‌های مختلف برای نمایش تصاویر رنگارنگ. مخاطب بیشتر بدون اینکه توجهی به آنها بکند از کنارشان رد می‌شود.

کاهش توجه باعث کم شدن اثر بخشی رسانه‌ها شده است. مخاطب اشباع شده است از پیام های مختلف. همین اتفاق باعث می‌شود مخاطب در حالت کوری موقت در مقابل پیام‌ها قرار بگیرد. نه آنکه با قصد این کار را انجام دهد. بلکه این اتفاق طبیعی مغز برای افزایش توجه و تمرکز روی موضوع مورد علاقه است. تمرکز مخاطب امروز در فضای امن و مورد علاقه‌اش است. یعنی صفحه موبایل اش! باید بتوان از این فضای چند اینچی استفاده کرد.

نقاشی ۳ بعدی یا هر محتوای جذابی که بتواند شگفتی را در بیننده ایجاد کند باعث می‌شود مخاطب آن را با دوستانش به اشتراک بگذارد. با حیرت آن را ببیند و در مقابل آن عکس العمل نشان دهد.

البته نقاشی سه بعدی بسته به نوع اجرا کاربرد‌های متفاوتی دارد. می‌تواند به صورت نقاشی توسط یک هنرمند شناخته شده اجرا شود. یا خروجی آن به صورت چاپ سه بعدی روی زمین نصب شود. حالت اول بیشتر با هدف تولید محتوای دیجیتال از اثر است. مراحل چنین اتفاقی تبدیل به محتوا می‌شود. در این حالت از نقاشی سه بعدی استفاده می‌کنیم.

در روش دوم، استفاده از چاپ دیجیتال به این دلیل است که امکان چاپ مجدد و استفاده از تیراژ وجود دارد.  ما می‌توانیم اثر طراحی و چاپ شده را در مکان‌های مختلف تکرار کنیم.

در حالت اول داستان تولید محتوا از اهمیت بیشتری برخوردار است. در حالت دوم احتمال بیشتر دیده شدن توسط مخاطب. در کل استفاده از نقاشی ۳ بعدی در تبلیغات در نمونه‌های زیر اجرا شده است و می‌شود از این تکنیک در تبلیغات استفاده کرد.

استفاده در رویدادهای معرفی محصولات برای ورود به بازار یا برای جلب توجه مخاطبین

استفاده به عنوان یک عامل انگیزشی برای عکاسی و افزایش ارتباط مخاطبین در نمایشگاه‌ها

استفاده به عنوان رسانه تبلیغاتی بر روی زمین در فروشگاها، رستوران‌ها و مراکز خرید

استفاده به عنوان تصویرسازی سه بعدی در رسانه‌های متداول تبلیغاتی مانند بیلبوردها

استفاده از عکس‌ها و محتوای تولید شده در رسانه‌های دیجیتال

نمونه‌های دیگری از تبلیغات با استفاده از نقاشی سه‌ بعدی را در عکس‌های زیر ببینید.

نقاشی پایین اثر صالح سخندان

نقاشی پایین اثر لئون کی

نقاشی پایین اثر کورت وینر

نقاشی سه بعدی در ایران

اطلاعات دقیقی از اولین نقاشی مدرن سه بعدی در اختیار نداریم. اما در ایران با تاخیری حدودا بیست ساله شاهد اولین نقاشی سه بعدی بوده ایم. مقدمه ورود این تکنیک در ایران پخش شدن تصاویر این نقاشی‌ها در اینترنت بود. قبل از اینکه شبکه‌های اجتماعی مانند این روزها رونق فراوان داشته باشد. عکس‌های این نقاشی‌ها بیشتر در فیسبوک و خبرنامه‌های ایمیلی پخش می‌شد. ایمیل‌هایی با عنوان نقاشی سه بعدی، نقاشی‌های برجسته یا نقاشی‌هایی که زنده می‌شوند بین کاربران دست به دست می‌شد.

همین موضوع باعث شد که هنرمندان ایرانی هم با این تکنیک آشنا شوند. آثاری با این تکنیک خلق کنند. با این حال این تکنیک  اتفاق بسیار تازه‌ای بود و مخاطبین با آن آشنایی نداشتند. این موضوع باعث می‌شد استقبال چندانی از آثار هنرمندان تازه وارد ایرانی نشود. متاسفانه مولد نبودن در این زمینه نیز مانند بسیاری از پدیده‌های دیگر وارداتی موثر بوده.

فرهنگ استفاده از نقاشی سه بعدی در ایران

در سالهای اخیر محصولات و تکنولوژی های مختلفی وارد ایران شد. بدون آن که ابتدا فرهنگ استفاده از آن به وجود بیاید. ورود این تکنولوژی‌ها بدون وجود فرهنگ و آموزش استفاده، باعث مشکلاتی شده است. این مشکلات باعث شده نتوانیم از آن تکنولوژی به درستی استفاده کنیم و از آن لذت ببریم.

نقاشی سه بعدی را هم در این دسته می‌توان جای داد. سابقه بیست و چند ساله نقاشی های سه بعدی و تکامل آن در ایران وجود نداشته. هنوز آشنایی در مورد نحوه استفاده از نقاشی های سه بعدی در خیابان و در مواجهه با آنها بین مخاطبان ایرانی وجود ندارد.

چند موضوع به این فرهنگ سازی کمک خواهد کرد. فرهنگ استفاده از نقاشی سه بعدی به این معناست که در مواجهه با این نقاشی ها چه عکس العملی باید نشان داد. چطور از آنها میتوان لذت ببریم و عکس بگیریم. یا در برخورد با هنرمند اجرا کننده‌ی نقاشی‌ها چه واکنشی نشان دهیم. چطور از هنرمند حمایت کنیم. اینها موضوعات بسیار مهمی هستند که باعث بیشرفت و ارتقاء می‌شوند.

در مواجهه با نقاشی های سه بعدی، نکته مهم در نظر گرفتن  زاویه دید مناسب برای این سبک از نقاشی‌ها است. در صورتی که از زاویه نادرست به این نقاشی ها نگاه شود یک تصویر کاملا کشیده و بی معنی را خواهیم دید. در صورت قرار گرفتن در زاویه دست، سه بعدی و در زاویه غلط به بی معنی دیده می‌شوند.

در این شرایط بهتر است از راهنما، یا آرتیست اثر راهنمایی های لازم را برای نحوه عکاسی بپرسید. یا خود به دنبال موقعیت‌های جذاب و مناسب عکاسی و ژست گرفتن بگردید. در این‌صورت حتما از این کار و دیدن عکس های خود در کنار نقاشی سه بعدی لذت بیشتری خواهید برد. از هنرمند راه‌های ارتباط با او را بخواهید. این کار به او دلگرمی می‌دهد. متوجه می‌شود که تلاش‌هایش بی فایده نیست. حتی اگر اثری که می‌بینید در مقایسه آثاری که در اینترنت دیده اید با کیفیت نیست. اثر را نقد نکنید. مطمئن باشید خود آرتیست میتواند اثرش را با دیگران مقایسه کند. تکامل هر هنری نیاز به گذر زمان دارد.

آرتیست‌های ایرانی نقاشی سه بعدی

همان طور که در قسمت قبل به آن اشاره کردیم، به دلیل آشنا نبودن مخاطبان با این تکنیک از آثار هنرمندان تازه وارد استقبال چندانی نشد. به این دلیل هنرمندانی که به این تکنیک آثاری خلق کردند به سرعت این کار را رها کردند. نبودن بستر مناسب فعالیت هنرمند با راحتی باعث ناامیدی او می‌شود. بستر مناسب فعالیت در چنین زمینه‌ای حاصل موارد مختلفی است. وجود فرصت‌های برابر، دسترسی به روش های اطلاع رسانی، وجود ظرفیت اقتصادی خرید و فروش، چرخه اقتصادی مطلوب، فعالیت سازمان‌های هنری اقتصادی از جمله مواردی که نتیجه‌اش همان بستر فعلالیت در هنر و به خصوص یک زمینه جدید هنری است.

از حدود سال ۲۰۱۰ هنرمندان زیادی برای خلق نقاشی های سه بعدی تلاش کردند. اما به خاطر دلایل گفته شده تنها چند اثر محدود اجرا کرده اند. بیشتر آنها نیز آثار غیر انتفاعی بوده اند. صالح سخندان شاید تنها هنرمند ایرانی است که همچنان به این کار مشغول است. از دیگر هنرمندانی که در نقاشی ۳ بعدی فعالیت کردند می‌توان به احمد زنگنه، کاوه ماهور، محمد رضا نیکبخت و میلاد رضایی اشاره کرد. قطعا دوستان و هنرمندان دیگری نیز بوده اند. اما ما توانستیم  اطلاعاتی از این دوستان پیدا کنیم.

صالح سخندان، پارک هنرمندان تهران

 

احمد زنگنه، مشهد

 

کاوه ماهور

 

محمدرضا نیکبخت، پارک قیطریه تهران

 

میلاد رضایی، دانشکده هنر یزد

 

 

پیشرفت نقاشی سه‌بعدی در ایران

یک سوال همیشه در این رابطه پرسیده می‌شود. چرا در خیابان‌های ایران نقاشی سه بعدی نمی‌بینیم؟ صالح سخندان به این سوال اینگونه پاسخ داده است:

«آثاری که من طی این سال‌ها انجام دادم بیشتر تجاری هستند. آثاری که مرتبط با حوزه تبلیغات و دکوراسیون‌ هستند. کمتر آثار هنری را در این رشته می‌توانید پیدا کنید. این موضوع به این علت است که سازمان‌هایی که در آن، این نوع آثار امکان اجرا داشته باشند، وجود ندارد. یا بسیار ضعیف عمل کرده اند. من نیز مانند تمام آرتیست های دنیا که می‌دیدم عمل کردم. شروع کارم با آثار مستقل و بدون سفارش دهنده بود. ولی سازمان هایی که در ایران فعال بودند علاقه ای نشان نمیدادند. حمایت خاصی از این آثار نمی‌شد. منطقی نبود که اثری اجرا شود و عمر کوتاهی داشته باشد. در همان سال‌ها در دنیا فستیوال های نقاشی خیابانی برگزار می‌شد. آثاری با پاستل اجرا میشد که نهایت یک هفته پا برجا بود. من تمام سعی خودم را برای  همکاری با سازمان های شهری کردم. یکی دو اثر هم انجام دادم. اما همکاری با این سازمان‌ها و برخورد با سلیقه آنها آسان نبود. من هم ترجیح دادم وارد فضای تجاری تبلیغات و دکوراسیون شوم. امروز در کشورهای اروپایی گالری‌ها واسط بین هنرمند و سازمان های دولتی و شرکت‌ها هستند. به هنرمندان خیابانی سفارش کار می‌دهند. حمایت های مختلفی از هنرها توسط دولت‌ها انجام می‌شود. این اتفاق فکر میکنم برای بیشتر هنرمندان یکسان است. همین باعث شده است با وجود زمان زیادی که سپری شده، در خیابان نقاشی سه بعدی نبینیم»

نقاشی سه بعدی خیابانی در ایران متاسفانه مانند کشور‌های دیگر پیشرفت چشم‌گیری نداشته است. این موضوع به عوامل متعددی مرتبط است. مانند:

– نبودن سازمان و ارگان‌هایی که این نوع آثار در آن امکان اجرا داشته باشند

– برگذار نشدن فستیوال‌های نقاشی سه‌بعدی مانند دیگر کشور‌ها

– عدم حمایت مردمی و سازمانی از آثار هنرمندانی که وارد این حوزه می‌شوند

– نبود دسترسی عادلانه به رسانه‌ها و معرفی هنرمندان

– نبود بستر اقتصادی و مشوق برای هنرهای نوپا و جدید

اینها از موارد اصلی و تاثیر گذار در گسترش نقاشی خیابانی سه بعدی ایران هستند. زیرا تمامی هنرمندان خیابانی که در کشور‌های دیگر در این حوزه فعالیت می‌کنند، با شرکت کردن در فستیوال‌های نقاشی سه بعدی این کار را آغاز کرده اند. این فستیوال‌ها نیز توسط شرکت‌ها، گالری‌ها و سازمان‌های بخصوص اداره می‌شود. به این ترتیب وقتی این فستیوال‌ها برگزار می‌شوند و آرتیست‌ها در خیابان مشغول پیاده سازی نقاشی خود می‌شوند، مردم رهگذر و مخاطبین آنها را می‌بینند. ارتباط بین آرتیست و مخاطب شکل می‌گیرد. به دلیل جذابیت زیاد این نقاشی‌ها مردم با این آثار عکس می‌گیرند و با دوستان خود به اشتراک می‌گذارد. به این ترتیب حمایت از هنرمند و دیده شدن اثرش شکل می‌گیرد.

موزه های نقاشی سه بعدی

سال‌ها است که از نقاشی سه بعدی به عنوان یک اتفاق جذاب در رویداد‌ها استفاده می‌شود. یک اتفاق جذاب برای ایجاد سرگرمی و عکس گرفتن. از سال ۲۰۱۵ که اولین نمایشگاه نقاشی سه بعدی افتتاح شد، این ماجرا دست‌خوش تغییر شد. یعنی با کنار هم قرار گرفتن نقاشی‌های سه بعدی یک مرکز تفریحی متفاوت به وجود آمد. مکانی که پر بود از نقاشی‌های سه بعدی. با قرار گرفتن این نقاشی‌ها کنار هم مردم می‌توانستند این نقاشی‌ها را در یک محل ببینند. عکس بگیرند و لحظات خوشی را در آن مکان سپری کنند. تا پیش از آن مردم این نقاشی‌ها را به صورت پراکنده و اتفاقی در خیابان‌ها، یا عکس‌هایی از آن در صفحات اینترنت می‌دیدند.

با به وجود آمدن موزه نقاشی‌های سه بعدی این اتفاق تبدیل به یک برنامه تفریحی برای مردم شد. و این موزه‌ها به سرعت تبدیل به یک سوژه جذاب عکاسی و گردشگری در کل دنیا شدند. در سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ تعداد زیادی از این موزه‌ها در بیشتر کشور‌ها بوجود آمدند. این موزه‌ها پر شده است از آثار سه بعدی که توسط هنرمندان مختلف خلق شده.

گرچه این موزه‌ها به علت تعدد آثار و تمایل به بهره برداری اقتصادی نسبت به نقاشی‌های سه بعدی مستقل کیفیت کمتری دارند، اما استقبال بسیار خوبی از آنها در دنیا شده است. در بین موزه‌های نقاشی سه بعدی مواردی است که به صورت مستقل توسط یک هنرمند به وجود آمدند. مثلا موزه‌ای در مکزیک تماما توسط کورت وینر آرتیست آمریکایی طراحی واجرا شده است. یا موزه‌ی سه بعدی تهران با نام رویا پارک توسط صالح سخندان طراحی و اجرا شده است.

این موزه ها به خاطر جذابیتشان هر روز در حال گسترش هستند. خبر افتتاح موزه‌‌های جدید سه بعدی در نقاط دنیا  هر چند ماه یک بار شنیده می‌شود. در ادامه‌ی مطلب با بررسی‌های انجام شده ۱۰ موزه‌ی برتر سه بعدی را در دنیا معرفی می‌کنیم.

به این موزه‌ها اصطلاحاً «تم پارک» یا «پارک موضوعی» می‌گویند. تمام آثار و اجزای یک پارک موضوعی برای نمایش یک سوژه خاص طراحی می‌شوند. هر تم پارک مخاطب خاص خودش را دارد. اما موزه‌های خطای دید تنوانسته‌اند مخاطب بسیار گسترده ای را جذب کنند. این به خاطر جذابیت آثار سه بعدی و خطای دید است.

تم پارک‌ها با موزه‌های قدیمی که می‌شناسید بسیار متفاوت هستند. آثار و اتفاقات داخل یک پارک موضوعی معمولاً پشت شیشه‌ها قرار نگرفته است. بازدید کننده‌ها جزو اصلی اتفاقاتی هستند که درون این تم پارک‌ها شکل می‌گیرد . می‌توانند بخشی از آثار شوند و با آنها عکس بگیرند.

۱-موزه artvo در شهر ملبورن استرالیا

این موزه اولین موزه نقاشی سه بعدی در استرالیا است. Artvo توسط ۱۴ هنرمند در متراژ ۱۹۰۰ مترمربع ساخته شده است.

 

۲-موزه wonder در شهر یوکاتان مکزیک

موزه  wonder توسط هنرمند مشهور نقاشی سه بعدی به نام کورت وینر، که در بخش‌های قبلی بسیار از او یاد شده طراحی و اجرا شده است.

 

۳-موزه رویاپارک واقع در تهران ایران

این موزه کامل‌ترین موزه خطای دید در جهان است. رویاپارک توسط صالح سخندان طراحی و ساخته شده است.

۴-موزه Trick eye

موزه Trickeye در چهار کشور شعبه دارد. عکس‌های زیر از شعبه شهر سنتوسا در سنگاپور است.

 

۵-موزه art in paradise در کشور تایلند

این موزه در شهر‌های بانکوک، پاتایا و چینگمای واقع در تایلند شعبه دارد. تصاویری که در پایین می‌بینید از موزه شهر بانکوک است. متراژ این موزه ۲۵۰۰ متر است.

 

۶-موزه trick art در شهر اودایبا واقع در کشور ژاپن

 

۷-موزه wonder 3D black art در شهر سئول واقع در کشور کره

 

۸-موزه art in island واقع در فیلیپین

 

۹-موزه Museum of Illusions واقع در نیویورک آمریکا

۱۰- موزه Penang 3D Trick Art در مالزی

 

بخش پایانی یا نتیجه گیری

در این مطلب موضوعات مختلفی مطرح شد. سعی کردیم جوانب و موضعات مربوط نقاشی سه بعدی را تمام کمال بررسی کنیم. از معرفی این هنر شروع کردیم. تاریخچه آن را بیان کردیم. از تکنیک‌های آن صحبت کردیم. راه‌های آموزش و یادگیری حتی معرفی هنرمندان این هنر جذاب. کاربرد هنر سه بعدی را بیان کردیم. هدف از این مطلب آشنایی هر چه بیشتر مخاطب این آثار در ایران بوده است. شاید اقراق نباشد که چنین مطلبی با این میزان اطلاعات درباره هنر سه بعدی بی سابقه بوده است.

تالیف این مطلب زمان بسیار زیادی برده است. زحمت بسیار زیادی برای آن کشیده شده است. از شما دو خواهش داریم. اولا این مطلب را برای دوستان خود ارسال کنید یا در رسانه‌ای که در اختیار دارید منتشر کنید. با این کار افراد بیشتری با این هنر و کاربردش آشنا می‌شوند. دوما لطفا و حتما در زمان انتشار مطلب منبع آن را بنویسید. این مطلب توسط تیم آقای خطای دید SALSO تالیف شده است و نخستین بار در وبسایت آقای خطای دید منتشر شده است.

این پست دارای 6 نظر است

  1. سیاوش

    عالی. ممنون از شما
    میشود اموزش های ساده نقاشی سه بعدی را بگویید.
    موفق باشید

  2. saba

    خیلی عالی و کامل واقعا شگفت انگیزه.

  3. امیر مهدی

    سلام یک هنرمندی هم بنام اقای دوستی که در اذربایجان شهر اورمیه هست معروفه کاراشم خوشنویسی و نقاشی دیوارولی متاسفانه توایران ارزش و استقبال نمیکنند باید این چنین هنرمندان را تشویق و بها بدیم که بدرخشن
    یدوسال پیش کاراش رو دیدم مسافرت رفته بودیم دریا

    1. صالح سخندان

      سلام ممنون از کامنتتون / چقدر خوب که شما معرفی کردین اگه صفحه اینترنتی دارن اینجا بذارید که بقیه هم بینن

  4. فرشته

    منظور از نقاشی فیگور ۲ بعدی چیست؟

    1. صالح سخندان

      سلام. من نمیدونم این عنوان دقیقا کجا استفاده میشه ولی میتون ماینطوری توضیح بدم.
      شما میتونید آناتومی رو در یک فضای سه بعدی اجرا کنید. یعنی جلو بودن دست ها معنی دارن باشن. چرهش کمر به تنها بدون وجود دست هم قابل نمایش باشن ای فضای فیگور سه بعدی است حالا اگه یکی از بعد ها رو حذف کنیم چه اتفاقی میوفته؟
      مثلا دیگه جل بودن یا عقب بودن دست ها دیگه مفهومی نداره و شما تمام اجزا رو بدون در نظر گرفتن این موضوع طراحی میکنید

دیدگاهتان را بنویسید