وقتی خطای دید رخ میدهد!
با تشکر از روزنامه خراسان بابت ترتیب دادن این مصاحبه، باید عرض کنم در توضیح ساده خطای دید، می توان گفت؛ هر تصویری که چشم می بیند و برداشتی غیرواقعی از آن تصویر می کند، خطای دید است. سیستم بینایی ما به گونه ای تنظیم شده است که بتواند فواصل، عمق، نور، سایه و رنگ را درک کند. از همان اوایل کودکی با اینکه فرد درک علمی از عمق، ارتفاع و… ندارد، مغز به طور خودکار با دیدن تصویر آن را تحلیل و در طول زمان انبوهی از اطلاعات را ذخیره می کند. حالا این عادت کردن به تحلیل بر اساس اندوخته های قبلی که حسابی در ناخودآگاه فرورفته است، باعث خطای دید می شود، یعنی تصاویری وجود دارد که با همان قضاوت های از پیش اندوخته نمی توان درکشان کرد ولی مغز گول می خورد و تصویر غیر واقعی را حقیقی می بیند. حالا هنرمندانی هستند که اتفاقا از این نکته استفاده و هوشمندانه تصاویری را طراحی می کنند که بسیار خارق العاده به نظر می رسد. در خطای دید حوزه های متفاوتی وجود دارد که می توان با تکیه بر این اصول آثار جالب و شگفت انگیزی را مثل نقاشی های سه بعدی، پوسترها و گرافیک ها، خطای دید رنگ ها و حجم ها و حتی نورپردازی ها پدید آورد.
در پست های پیشین متن مصاحبه با مجله همشهری جوان را از نظر گذراندیم. در ادامه متن مصاحبه آقای خطای دید با روزنامه خراسان را خواهید دید و میتوانید فایل pdf صفحه سلام زندگی این روزنامه را دریافت نمایید.
«صالح سخندان» یک جوان ایرانی بیست و شش ساله است که با آثار خلاقانه ای که در زمینه خطای دید و نقاشی های سه بعدی خلق کرده است، در حوزه این هنرجذاب کلی حرف برای گفتن دارد. در ادامه مطلب، گفت و گوی «زندگی سلام» را با وی از نظر می گذرانید؛
توضیح مختصری درباره خودتان و حرفه ای که در آن مشغول هستید، بدهید.
من در دانشگاه مهندسی برق می خواندم اما از وقتی که به حوزه هنر خطای دید علاقه مند شدم درس را رها کردم و سال نود اولین پروژه ام را گرفتم. چون از کودکی به هنر علاقه مند بودم و اتفاقا در زمینه فنی هم پیشرفت خوبی داشتم، همیشه به دنبال موضوعی بودم که این دو، به هم ربط پیدا کند و سوژه خطای دید، ترکیبی از چند هنر و فصل مشترک آنها بود. چون هم بحث هنر و طراحی است و هم بحث بیولوژی بدن انسان و هم مهندسی. یعنی در حوزه طراحی این طور نیست که صرفا طراح باشی، باید یک سری تکنیک ها را اجرا کنی که آن ها هم اغلب مهندسی است.
«نقاشی سه بعدی» برای این هنر اصطلاح درستی است؟ واکنش مردم پس از دیدن آن چیست؟
این موضوع در همه جا یک اشتباه رایج است. قبل از این که ما شروع به کار کنیم سابقه چند ساله در اروپا و آمریکا داشت که ما شاهد نتایج و آثار آن در ایران بودیم و چون در ظاهر عکس ها به نظر می رسد که یک فضای سه بعدی را ظاهر سازی می کنند به اصطلاح به آن نقاشی سه بعدی می گویند. ولی عملا این فرمی از نقاشی و طراحی است که به صورت دگرگون شده طراحی می شود و اسم دقیق و اصلی آن «طراحی دگرگون» است. در این شیوه، تصویرها را به نحوی طراحی می کنند که با اجرای آن روی هر سطحی، از یک زاویه خاص به صورت سه بعدی، یا آن فرم دقیقی که طراح می خواهد، دیده شود. حوزه عملکرد آن خطای دید است که در حجم سازی، نورپردازی، نقاشی و طراحی محیطی، گرافیک و حتی کاربری یک نرم افزار هم می توان از این تکنیک ها استفاده کرد. موضوع زاویه دید مربوط به نقاشی های سه بعدی یا همان نقاشی های دگرگون است که در آنها الزاما یک زاویه دید وجود دارد که بیننده باید در آن محل یا نقطه بایستد و نگاه کند یا عکسش را بگیرد. ما چون در فضای باز کار می کنیم مردم که گاهی به این نقاشی ها نگاه می کنند برایشان در این زمینه سوال پیش می آید چون قبل از این که با خود کار آشنا شوند با عکس هایش آشنا شده اند و وقتی برایشان توضیح می دهیم که باید از نقطه خاصی به آن ها نگاه کنند، واقعا شگفت زده می شوند.
یکی از بهترین کارهایی که انجام دادید، کدام بوده و توصیه شما به علاقه مندان این هنر چیست؟
از اولین کارهایم تابلوهای خطای دیدی بوده که در یک مجتمع تجاری برای پارکینگ هایش به منظور راهنمایی راننده ها به سمت در خروجی و طبقات مختلف پارکینگ استفاده شده است. آنجا کارهایی انجام دادیم که روی سطوح مختلفی انجام شده بود. توی نقاشی سه بعدی که شما می بینید معمولا یک سطح یا دو سطح دخیل است تا این نقاشی سه بعدی به نظر برسد. ولی آنجا حتی روی یکی از تابلوها حدود بیست سطح مختلف اعم از ستون، نرده و دیوارهای مختلف استفاده شد که هنوزهم فکر می کنم بهترین کاری است که انجام دادم. هم یادگیری و هم اجرای آن کار آسانی نیست و کلاس آموزشی هم ندارد. در کل دنیا حدود صد نفر هستند که تجربه کشیدن نقاشی سه بعدی را دارند ولی کسانی که وارد و شاخص هستند ده نفرهم نیستند. من هم با خراب کردن کار و کلی آزمون و خطا توانستم یاد بگیرم و پروسه زمان بری بود و سختی های خودش را داشت. اما نوع کار ظرفیت های زیادی دارد مثلا امکان ایجاد فضای خلاقانه و انجام کارهای بزرگ در این حرفه وجود دارد. خودم یک سری ورکشاپ های محدود را برای کسانی که می خواهند کار را شروع کنند برگزار میکنم. چون با وسواس زیادی کار می کنم درآمدی که ازاین کار دارم فقط صرف یادگیری ام می شود. از طرفی سفارش دهنده ها هنوز با نحوه بهره برداری از این پروژه ها آشنایی کافی ندارند.
دانلود فایل pdf گزارش نقاشی های سه بعدی و خیابانی ویژه نامه روزنامه خراسان
با تشکر از روزنامه خراسان
